Appaloosa

De Appaloosa komt voor in allerlei soorten en maten. Maar wat al deze verschillende paarden met elkaar gemeen hebben, is de gespikkelde vacht.

Ze trekken met hun bijzondere patronen dan ook veel bekijks.

De Appaloosa’s die wij tegenwoordig kennen zijn afkomstig uit de Verenigde Staten. Hier waren ze geliefd bij de inheemse volkeren, waar ze gebruikt werden om vee te drijven.

Hierdoor is het ras snel, sterk en heeft een bijzonder goed uithoudingsvermogen.

Om deze reden zien we dit ras in alle takken van de paardensport voorbij komen. Is de Appaloosa iets voor jou?

Lees snel verder voor alle details over dit bijzonder gekleurde paardenras.

Achtergrond van de Appaloosa

De Appaloosa dankt zijn naam aan de rivier Palouse, in het Noord-Westen van de Verenigde Staten. Er zijn aanwijzingen dat er al duizenden jaren gestippelde paarden bestaan. Zowel in Europa als Azië. Toen bestonden er nog geen paarden op het Amerikaanse continent. Vermoedelijk kwamen de voorvaders van de Appaloosa’s met Spaanse kolonisten overzee.

Hierna verspreidden de gespikkelde paarden zich over de Amerikaanse Staten. Vooral bij de inheemse Nez Percé indianen waren ze populair. Na de eerste aanval van het kolonisatieleger, dat uit was op goud, vluchtte deze stam naar het gebied rond de Palouse rivier.

Hier begon men te fokken met de sterke, gezonde paarden die over waren gebleven van de barre tocht. Zo startte de grondlegging van het huidige ras en kregen de paarden de naam ‘a Palouse horse’. Dit werd later samengevoegd tot de naam ‘Appaloosa’.

Door de vlucht voor het leger was het ras bijna verdwenen. De indianen en hun paarden werden gedwongen in korte tijd een enorme afstand af te leggen. Deze barre omstandigheden vroeg niet alleen het uiterste van de indianen, maar ook van hun viervoeters.

Daarom werd in 1938 de Appaloosa Horse Club opgericht, waardoor het ras zich weer herstelde.

Uiterlijke kenmerken

In Nederland komen twee soorten Appaloosa’s voor: de Amerikaanse en Nederlandse variant.

De Amerikaanse Appaloosa is een krusing tussen de Quarter Horse en het oorspronkelijke, Amerikaanse rastype. Hun hoofd is breed en kort met levendige, sprekende ogen. De oren zijn spits en en klein.

De hals is fijn maar gespierd, die overloopt in een brede borst en middellange rug. De achterhand is rond en sterk bespierd, met een hoog aangezette staart.

De staart en manen hebben een zachte, zijdeachtige structuur. Maar deze zijn niet overvloedig aanwezig.

De Nederlandse variant is een kruising van de oorspronkelijke, Amerikaanse Appaloosa en Nederlandse sportpaarden. Hierdoor zijn ze alle specifieke kenmerken van het Appaloosa-ras kwijt. En komen ze voor in allerlei maten en exterieurvarianten.

Maar wat alle Appaloosa’s gemeen hebben, is natuurlijk de typische vachtkleur. Dit bestaat uit een stippenpatroon, wat een paardenleven lang hetzelfde zal blijven. Wel kunnen de vachtkleuren door de jaren heen veranderen of verbleken.

Hier noemen we de vijf meest voorkomende patronen:

1. Snowflake – sneeuwvlokkenbont. Donkere huid met lichte spikkels
2. Leopard – panterbont. Lichte huid met donkere stipjes
3. Blanket – sjabrakbont. Donker met een wit ‘dekje’ op de achterhand, welke geen vlekken heeft
4. Varnish – marmerbont. Witte haren gemengd met normaal gekleurde haren (gemarmerde vlekken), lijkt op roan.
5. Few-spot – wit. Geheel wit met enkele gekleurde stipjes

Hiernaast heeft de Appaloosa een gevlekte huid om de mond en gevlekte geslachtsdelen. De hoeven zijn gestreept en ze hebben een witte rand om de iris, net als bij mensenogen.

Door de krusingen met andere rassen komt de Appaloosa in allerlei stokmaten voor. Dit kunnen minipony’s van onder de 80 cm schofthoogte zijn of reuzen van hoger dan 170 cm.

Een Appaloosa van rond de 1.50 m stokmaat weegt zo’n 600 kilo.

Karaktereigenschappen van de Appaloosa

Door zijn oorsprong is de Appaloosa een gehard paard, dat sober en efficiënt is ingesteld.

Hiernaast zijn ze snel, maar erg betrouwbaar. Dit ras zal niet snel capriolen uithalen. Zolang hij maar voldoende training en gezonde beweging krijgt. Het evenwichtige karakter en de gelijkmatige inborst is een belangrijk onderdeel van zijn goede reputatie.

Ze staan dan ook bekend om hun vriendelijkheid. Ze kunnen veel hebben en raken niet snel onder de indruk.

Verzorging en gezondheid

Door hun hardheid zijn Appaloosa’s doorgaans efficiënte en gezonde paarden. Toch zijn er enkele aandoeningen in het ras geslopen.

Eén hiervan is het erfelijke Hyperkalemic Periodic Paralysis Disease (HPPD). Hierbij zijn de natrium kanaaltjes in de spiercellen verstoord. Het kaliumgehalte in het bloed kan dan niet goed gereguleerd worden.

Hierdoor treden verlammingsverschijnselen, spiertrillingen en een hoorbare, moeizame ademhaling op. Er is geen genezing mogelijk. Tijdens een heftige aanval kan het paard zelfs komen te overlijden.

Ook zien we geregeld Maanblindheid (uveitis) bij dit ras. Dit is een acute ontsteking van de binnenzijde van het oog. Het proces is zeer pijnlijk, waarbij het paard zijn oog dichtknijpt en erg traant.

Bij Appaloosa’s is er echter een variant bekend die niet pijnlijk is. Deze wordt sluipende uveitis genoemd.

Deze aandoening wordt mogelijk veroorzaakt door het Leopard spottig gen. Er zijn echter ook aanwijzingen dat dit veroorzaakt wordt door een auto-immuunziekte, die erfelijk belast is.

De Appaloosa en training

Appaloosa’s staan al sinds het ontstaan van het ras bekend om hun veelzijdigheid. Daarom zie je ze terug in allerlei disciplines.

Ze zijn over het algemeen snel met een flink uithoudingsvermogen. Daarom lopen ze een aardig rondje mee in de dressuur en het springen. Maar ook mennen en endurance kunnen deze gevlekte schimmen prima.

Hiernaast zien we natuurlijk veel Appaloosa’s in de westernsport. Vroeger werden ze in Amerika dan ook (onder andere) gebruikt om vee te drijven. Hierdoor zijn ze snel en wendbaar. Dit komt goed van pas bij de western onderdelen in de sport.