Het dressuurzadel: zijn dressuurzadels geschikt voor mijn paard?

Dressuurzadels zijn speciaal gemaakt voor één van de oudste takken van de paardensport. Al in de Griekse Oudheid werden paarden gegymnastiseerd, om zo goed mogelijk gebruikt te kunnen worden.

Maar geen ruiter en paard is hetzelfde. Wat heb je nodig om een goed dressuurzadel te kiezen?

Kun je dit zadel op meerdere paarden gebruiken?

En wat moet je doen, wanneer je niet het budget hebt voor een persoonlijk aangemeten zadel?

In dit artikel geven we jullie een brede kijk op dressuurzadels.

Het dressuurzadel

Dressuurzadels zijn gemaakt voor de dressuurtak van de paardensport. Dressuur is ontstaan als gymnastiserende training, waarbij paard en ruiter goed op elkaar afgestemd leren te zijn.

Deze sport gaat zover terug als de Griekse Oudheid.

In die tijd, waren paarden zeer waardevol voor het voeren van oorlog. De paarden moesten daarom gezond en wendbaar zijn, om de overlevingskansen zo hoog mogelijk te maken.

De technieken om een paard te trainen echter, waren niet gericht op welzijn. Helaas zijn paarden vele eeuwen lang op deze manier getraind: op basis van straf en dwang. Men had ook een heel andere kijk op dieren, dan wij tegenwoordig hebben.

Een beroemd voorbeeld hiervan is de Franse filosoof Descartes, die beweerde dat dieren in wezen niet verschillen van machines.

Gelukkig kwam hier in vanaf de 19e eeuw verandering in. Eén van de grootste meesters in de dressuur was Gustav Steinbrecht, een trainer die gedresseerde paarden doorverkocht aan het circus.

Zijn gehele leven lang wijdde deze dresseur al zijn energie aan het africhten van paarden. Hij hield hierover aantekeningen bij, die na zijn dood gepubliceerd werden door zijn leerling Paul Plinzner.

Vanuit deze beschrijving van de verschillende fasen van africhting werd halverwege de 20e eeuw het ‘Skala der Ausbildung’ gepubliceerd.

Hierbij wordt het paard getraind via de volgende zes doelstellingen:

1. Takt. Elke pas van het paard dient gelijk in afstand en ritme te zijn
2. Ontspanning. Zowel fysiek als mentaal
3. Aanleuning. Correcte, gelijkmatige verbinding tussen de achterhand en voorhand van het paard, en de hand van de ruiter
4. Impuls. Het paard heeft een immer gecontroleerde voorwaartse drang
5. Rechtgerichtheid. Het paard heeft balans en is gymnastisch gelijkwaardig aan beide kanten
6. Verzameling. Het gewicht wordt gedragen vanuit de achterhand

Dit zijn vandaag de dag nog steeds de richtlijnen voor de dressuur.

Lees ook: Het westernzadel

Dressuurzadel kopen

Je kunt je voorstellen, dat deze tak van de sport een passend zadel nodig heeft. Op deze manier wordt de ruiter in de juiste, correcte positie geholpen en wordt de druk over de paardenrug voldoende verdeeld.

Maar waar moet je op letten, wanneer je een goed dressuurzadel wilt kopen?

Dressuurzadels moeten steun geven aan een lange, diepe zit van de ruiter. Hierdoor zit men met veel aansluiting op de paardenrug, voor nauw contact. Zo kan het dier vrijer bewegen en vanuit kleine hulpen aangestuurd worden.

Daarom heeft een dressuurzadel lange zweetbladen, om de benen te volgen en ondersteunen. Belangrijk is echter, dat dit bij je eigen beenlengte past.

En hoe staan je boven- en onderbeen tot elkaar in verhouding?

Hiernaast zijn de kniewrongen op een dresuurzadel hoog en lopen recht naar beneden. Op deze manier zal de ruiter in een rechtgerichte positie gezet worden.

Je zit hierdoor niet alleen rechtop, maar ook rechtuit! Dit is heel belangrijk voor de balans van je paard.

Een specialistische zadelmaker zal altijd met deze punten, en nog vele andere, rekening houden. Laat je voor de aankoop van een zadel dus adviseren door een professional.

Dressuurzadels met een diepe zit

Dressuurzadels horen er in alle soorten en maten te zijn. Geen ruiter en paard zijn namelijk hetzelfde. Al zijn de algemene richtlijnen voor de samenstelling van een dressuurzadel hetzelfde, de specifieke vormgeving moet aanpasbaar zijn.

Niet alleen voor de ruiter, maar ook voor het paard.

Voor de ruiter is het belangrijk, dat zij op een natuurlijke manier correct in het zadel passen. Dit wil zeggen, dat de ruiter door het zadel in de correcte positie gezet wordt terwijl dit natuurlijk aanvoelt.

Een zadel waarin je een ‘verkeerd’ gevoel krijgt leidt alleen maar tot spanning in je lijf en de neiging tot herhaaldelijk ‘verzitten’. Je zoekt je eigen balans, maar vindt dit niet.

Daarom is het belangrijk om altijd meerdere zadels uit te proberen en een professional in te schakelen voor een kijk op je zit.

Soms zul je inderdaad wat moeten wennen of ‘bijgestuurd’ moeten worden. Geef daarom een zadel altijd een week of twee de tijd.

Maar zit het echt niet fijn? Dan zul je hier alleen maar last van krijgen. En je paard ook!

Besteed daarom voldoende aandacht aan:

1. Het zitvlak. Is deze zacht en stroef genoeg?
2. De diepte van de zit. Kun je hier fijn en stevig in zitten, zit het te los of knelt het?
3. De kniewrongen. Worden je benen en houding in de juiste positie gestuurd?
4. De singelstoten. Schuren of duwen deze bij het doorzitten langs je been?

Bij de aanschaf van een zadel is het belangrijk dat het zadel goed op de paardenrug past. Hiervoor dient men voornamelijk naar de zadelboom en de kussens te kijken.

Lees ook: Welk zadel past bij mijn paard?

Tweedehands dressuurzadels

Dressuurzadels sluiten vaak nauw aan op het lichaam, om het paard zo min mogelijk in de weg te zitten. Het nauwe contact geeft ruimte, zodat de schouder vrijelijk kan bewegen en het zadel niet in de weg zit bij het gymnastiseren.

Geen enkel paard is echter hetzelfde.

Door het nauwe contact is het zadel scherp afgesteld op de bouw van het paard. Een fluctuatie in lichamelijke conditie, zoals aankomen, afvallen of het veranderen van specifieke bespiering kan belangrijke gevolgen hebben.

Hierdoor kan het paard afgekneld worden, of juist het passende contact verliezen.

Laat staan, als je het aangemeten zadel op een ander paard legt! Let daarom altijd goed op met de aanschaf van een tweedehands zadel.

De prijs van een nieuw, algemeen dressuurzadel start rond de €1000 en een aangemeten zadel start vanaf zo’n €2000. We snappen, dat dit een flinke uitgave is.

Maar een tweedehands zadel is gemaakt voor én gebruikt door een ander paard. Bij een dressuurzadel wordt juist de nauwe aansluiting nageleefd, wat dus zeer paardspecifiek kan zijn.

Neem daarom bij het passen van een tweedehands zadel altijd een professional mee. Zij kunnen het zadel beoordelen en inschatten wat er eventueel aangepast moet worden, voordat het op jouw paard past.

En, of dit überhaupt mogelijk is.

Succes!