Home   /   Blog   /   Paardengedrag en training

Help! Mijn paard kleeft

Door: Renske Kwant | Laatste update: 9 december 2024

Wanneer je paard kleeft kunnen er vervelende situaties ontstaan.

Vaak probeert de trainer met doorzetten weg te draaien van de andere paarden en komt het eigen paard in opstand. Dit kan tot nare ongelukken leiden.

Waarom kleeft een paard eigenlijk?

Is dit gedrag af te leren?

En hoe voorkom je dat je paard kleefgedrag ontwikkelt?

Mijn paard kleeft, maar waarom?

Je paard kleeft, wat voor panieksituaties en ongelukken kan zorgen. Dit willen we natuurlijk voorkomen, want hier zijn zowel paard als ruiter niet bij gebaat. Maar waar komt dit gedrag eigenlijk vandaan?

Kleven heeft vaak te maken met de zelfverzekerdheid van het paard. Ze zijn kuddedieren en worden beschermd tegen roofdieren, door de aantallen van de groepen waarin ze leven. Alleen zijn, levert hen tijdens hun overlevingsstrijd dus het nodige risico op.

Als je paard nooit geleerd heeft om alleen te zijn, kan dit dus erg spannend voor hem worden.

Ook kan de wil om bij andere paarden te blijven gerelateerd zijn aan bepaalde verwachtingen over de situatie die komen gaat. Sommige paarden zitten nu eenmaal niet te springen om hun training of vinden het zelfs eng, wat een belangrijk signaal voor de trainer is.

Want alleen met de juiste motivatie, kun je een paard wat leren.

Hiernaast kan een nieuwe of veranderde omgeving het paard aanzetten tot kleefgedrag. Hij weet niet wat hij van de situatie kan verwachten en zoekt steun bij een ander paard.

Laat me niet alleen!

Soms heeft kleven ook te maken met een biologische factor, zoals hengstigheid. De merrie wil zich met de heren bezighouden en de hengst of ruin uit de buurt wil niet te ver van haar weg.

Helaas kan deze verlatingsangst tot lastige situaties leiden. Je paard kan gaan bokken, steigeren, wegrennen en hierbij zichzelf of de ruiter bezeren.

Hoe kom je hiervan af?

Een paard kleven afleren

Je paard afleren om te kleven is een trainingsonderdeel dat veel tijd en geduld vergt. Maar, dit is essentieel om veilig met je paard samen te kunnen zijn.

Wat we namelijk vaak zien is dat men met dwang en geweld het paard van het kleefgedrag af willen krijgen. Trekken aan de teugels, rukken aan het halstertouw, slaan met de zweep en schoppen met de sporen. Alles wordt ingezet om het paard de gewenste kant op te krijgen.

Maar net zoals bij problematiek bij trailerladen, krijgt je paard hierdoor juist een aversie of angst voor wat de trainer of ruiter uiteindelijk wil bereiken.

Daarom is het belangrijk, de verlatingsangst tijdens de training vanaf de bron op te lossen .

En dat vergt tijd.

De belangrijkste elementen hierbij, zijn: zelfvertrouwen en aandacht.

Om je paard iets te leren, heb je zijn aandacht nodig. Voor aandacht, heb je ontspanning nodig. Een gestrest paard is namelijk veel meer bezig met zijn overleving, dan met het feit dat jij iets van hem wil.

En voor ontspanning, heb je zelfvertrouwen nodig. Je paard weet dat hij de situatie aankan en begrijpt wat jij wilt communiceren.

Communicatie en zelfvertrouwen

Begin daarom met de basis: grondwerk. Hierbij leren jullie elkaar begrijpen en samen te werken. Wil je paard de anderen nog niet verlaten, begin hier dan mee in de wei of een locatie aangesloten aan de wei.

Houd hierbij de situatie onder controle. Dit betekent dat jij bepaalt wanneer je paard beweegt en rust.

Ontspanning bereik je namelijk niet door hem de hele tijd stil te laten staan. Door te bewegen kan het paard namelijk zijn spanning kwijt.

Laat je paard lekker doordraven en verander geregeld van richting. Vervolgens laat je hem stilstaan en ga je net zo lang een ontspanningsoefening met hem doen totdat hij ontspanningssignalen vertoont.

Dit zijn onder andere:

  • Achterbeen in ruststand zetten
  • Gapen
  • Hoofd laten zakken
  • Kauwen
  • Oogleden en of oren laten zakken
  • Zuchten

Het belangrijkste bij een gespannen paard, is dat je de controle houdt. Hebben jullie een duidelijke communicatie, dan kun je hem beter sturen. Ook tijdens het weglopen van de kudde.

Het trainen van verlatingsangst, heeft twee essentiële onderdelen. Gewenning met ontspanning en het controleren van het gespannen gedrag.

Essentie 1: Gewenning met ontspanning

Hebben jullie een goede communicatie ontwikkeld, dan heeft je paard vaak meer zelfvertrouwen in de omgang met jou. Dit helpt jullie in de training.

Wennen aan nieuwe situaties heeft echter tijd nodig. Daarom adviseren we dit stapsgewijs aan te pakken

Doe je paard een halster om in de kudde en ga een ontspanningsoefening doen tot hij ontspant. Beloon, doe het halster om en vertrek.

Gaat dit goed, dan kun je dit steeds wat verder van de kudde af doen. Ga hierna naar aangrenzende paddocks, weilanden, of zelfs het terrein.

Ontspannen betekent belonen, betekent einde oefening en het paard terugbrengen naar de wei.

Essentie 2: Controle bij spanning

Dit onderdeel van de training heeft ermee te maken dat jij een nerveus paard van vaak 600 kg onder controle probeert te houden. Want zelfs met kleine stapjes gewenning, kan een paard spanning opbouwen.

Vaak proberen we deze spanning in te dammen. Maar die energie moet ergens heen!

Laat je paard lekker draven aan de longeerlijn en verander geregeld van richting. Blijf zelf kalm, maar houd je paard aan een actief tempo. Gaat hij racen, stop hem dan door gelijk (!) van richting te veranderen.

Jij geeft het tempo aan.

Stop je paard en ga de ontspanningsoefening doen. Ga net zo lang door tot je een ontspanningssignaal ziet. Beloon gelijk en zet het paard terug in de wei.

Voorkomen van een klevend paard

Om te voorkomen dat je paard kleeft, heb je dus zelfvertrouwen bij het paard en controle vanuit de trainer nodig. Rust, tijd en consequent trainen zijn de belangrijkste elementen in het leerproces van je paard.

Wil je voorkomen dat je paard kleeft, zorg dan van meet af aan dat jouw paard weet wat hij aan je heeft. Neem tijd voor de training, wees duidelijk en beloon correct zodat je dier weet wat hij kan verwachten.

Houd hiernaast de training afwisselend en prikkel je paard op een positieve manier. Hierdoor leert hij makkelijker en zal hij zich gedreven opstellen in de training.

Kleeft je paard tijdens het rijden? Draai hierbij gelijk op een volte en ga verder met je eigen trainingsplan. Draai je paard elke keer dat hij naar kleven neigt op de volte.

Houd hierbij de trainingssessies rustig en kort. Je kleefprobleem zal alleen verminderen wanneer je paard ruimte heeft om te leren. Bij lange sessies werkt dit juist averechts.