Het westernzadel: de verschillende soorten

Het westernzadel wordt, zoals de naam al zegt, gebruikt in de westernsport. Omdat er veel verschillende disciplines binnen deze paardensport zijn, is ook het tuig hierop aangepast.

Maar waar komt het westernzadel eigenlijk vandaan?

Welke soorten westernzadels bestaan er?

En hoe verschillen deze van een Engels zadel?

Lees hier alles over de zadels van de westernsport.

Waar komt het westernzadel vandaan?

Het westernzadel wordt voornamelijk gebruikt in de western-tak van de paardensport. Deze zadels zijn gemaakt voor een zowel comfortabele als stevige zitplaats voor de ruiter.

In de westernsport kan het er namelijk wild aan toe gaan!

Maar van origine komt het westernzadel niet vanuit de sport. Het ontwerp gaat helemaal terug naar de Middeleeuwen, toen krijgers met wapens en ridders met harnassen stevig op hun paard moesten blijven zitten.

Hiervoor werd een breed, diep zadel ontworpen, wat ook nog eens prachtig versierd kon zijn.

De Spanjaarden namen tijdens de kolonisatie van de Verenigde Staten hun paarden mee overzee. Hier hoorde natuurlijk een zadel en hoofdstel bij en zo belandde het barokke, western-achtige zadel in Amerika.

Tijdens de kolonisatie sprongen de veehouderijen als paddenstoelen uit de grond. Toch moesten de veehouders lange afstanden afleggen met hun kudden. Naar de markt, het slachthuis of simpelweg naar nieuwe weides om te grazen.

Men begeleidde deze kuddes te paard. Maar dagenlang in een Engels zadel zitten, houdt bijna geen enkele ruiter vol. Daarom keerde men terug naar de Spaanse zadels, die aangepast werden voor comfort en stevigheid.

Deze ‘vroege’ westernzadels werden de Oldtimers genoemd.

Gaandeweg ontstonden er steeds meer typen, die aansloten op het verschillende gebruik van de Amerikaanse paarden. Niet alleen voor het leven in en om de ranch, maar ook in de sport.

Welke types westernzadels zijn er?

De huidige westernsport kan onderverdeeld worden in drie categorieën: de dressuur, de snelheidsproeven en het ‘werkend element’, wat met vee te maken heeft.

Dressuur is gebaseerd op de taken van de ruiter en het paard op de ranch. Hieronder vallen:

• Halter
• Showmanship at Halter
• Hunter under Saddle
• Pleasure
• Reining
• Trail
• Western Horsemanship
• Western Riding
• Versatile Horse

De snelheidsproeven richten zich op de flexibiliteit en snelheid van het paard. Dit bestaat uit:

• Barrel Racing
• Pole Bending

Het werkend element komt voort uit vee hoeden en vangen. Dit omvat:

• Cutting
• Roping
• Team Penning
• Working Cowhorse

Je snapt, dat bij zoveel verschillende onderdelen een passend zadel van groot belang is. Daarom bespreken we hier de zes bekendste typen westernzadels.

1. Pleasure zadel

Pleasure zadels zijn gewone werkzadels, maar dan helemaal opgedoft voor het showelement. Ze zijn versierd met prachtige figuren in het leer, zilveren gespen, suède en ga zo maar door.

Doorgaans zijn deze zadels groot en zwaar. Ze zijn namelijk gemaakt voor het wow! – effect en niet voor praktisch nut.

2. Reining zadel

Bij het onderdeel Reining maakt het paard de bekende sliding stops, rollbacks en spins. Het is dus heel belangrijk dat de ruiter goed kan blijven zitten. Daarom is de voorzijde van de zadelzitting oplopend, en vangt als het ware de ruiter op.

Toch moet het zadel ook flexibel en vrij smal zijn, zodat het de wendbaarheid van het paard niet blokkeert. Hiernaast worden Reining zadels steeds vaker versierd, dit is echter geen vast onderdeel voor de discipline.

3. Trail zadel

De trail is geheel gericht op lange afstanden, daarom is dit zadel ook echt een aanrader voor een buitenrit of dagtocht. De zitting is diep en recht, met vaak een verdikt, zacht zitvlak.

Door de algemene zitting wordt dit zadel ook wel voor andere delen van de sport gebruikt. Wil je echter naar hoog niveau, dan is een passend zadel erg belangrijk.

Maar een trailzadel is ontzettend veelzijdig en hét comfortzadel bij uitstek!

4. Barrel zadel

Het Barrel zadel wordt gebruikt bij Barrel racing, waar het paard zo snel mogelijk een rondje om drie verschillende vaten moet rijden. Hierbij maakt het paard op hoge snelheid scherpe bochten. Daarom heeft het zadel een hoge voor- en achterzijde bij de zit, om de ruiter op zijn plek te houden.

Hiernaast zijn deze zadels vrij kort en licht om het paard niet te hinderen.

5. Cutting zadel

Bij Cutting scheidt het paard zelfstandig een rund van de kudde af en houdt hem afgezonderd van de groep. Het zadel is erop gemaakt dat de ruiter het paard hierbij niet in de weg zal zitten. Het paard voert de taak namelijk grotendeels op eigen initiatief uit.

Daarom zijn de zadels breed, met een platte zit en genoeg ruimte om het paard snel te laten wenden.

6. Roping zadel

De Roping zadels worden gebruikt om een stier aan vast te binden. Het paard-ruiter koppel vangt de stier met een lasso, de lasso wordt om de knop van het zadel gedraaid en vervolgens zet het paard zich schrap.

Deze kant van de Westernsport is in Europa niet meer toegestaan.

Om de heftige taak uit te kunnen voeren is het Roping zadel erg zwaar en stevig. Een stier weegt namelijk zo’n 1000 tot 1300 kilo!

De zadelknop is breed en laag, zodat de ruiter snel van zijn paard kan springen om de stier verder vast te binden. En snel terug in het zadel te zwiepen, als de stier onverwachts weer wegrent!

Westernzadel onderdelen

Westernzadels verschillen van Engelse zadels op enkele belangrijke punten. Ze zijn breed en diep, vaak met een hoge zadelknop en hoge cantle (achterboom van het zitgedeelte).  

Hiernaast hebben ze brede beugelriemen, fenders genaamd. Hieraan zitten brede beugels, die vaak gemaakt zijn van metaal, leer, aluminium en hout.

Aan de linkerzijde van het zadel zit de tie strap, ook wel Latigo genoemd. Dit is een lange riem, die bij voorkeur van Latigo leer vervaardigd wordt.

Deze riem wordt bevestigd aan enkele D-vormige ringen, het uiteinde wordt door een gleuf in het leer gehaald.

Aan de rechterkant zit de off-billet. Dit is een dik stuk leer, met gaten waar de gesp van de singel aan wordt bevestigd.

Het Westernzadel verschilt dus niet alleen in uiterlijk van een Engels zadel. Het is geheel toegespitst op taken en disciplines die men in de Engelse tak van de paardensport niet tegen zal komen.

Zelfs het singelsysteem is anders!

Ben je nieuwsgierig geworden? Vraag eens op een westernstal of je de zadels eens uit mag proberen. Het zit echter heel anders dan een dressuur-, spring- of veelzijdigheidszadel, dus geef het wat tijd.

Welk zadel past bij jullie?

Yeeehaaa!