Een paard borstelen: hoe poets je een paard?
Door: Renske Kwant | Laatste update: 9 december 2024Een paard borstelen is een onmisbaar deel van de verzorging. Waarom, zul je denken, in het wild worden ze toch ook niet gepoetst?
Dat klopt natuurlijk, maar in het wild dragen ze ook geen hoofdstel, zadel of beenbeschermers.
Hoe poets je een paard eigenlijk?
En wat heb je hiervoor nodig?
Paarden Pro vertelt je alle tips en trucs voor het poetsen van je paard.
Waarom een paard borstelen?
Een paard poetsen is een belangrijk deel van de verzorging. De meeste paardeneigenaren doen dit dagelijks, van snel een borstel eroverheen tot uitgebreid schrobben.
Maar waarom is borstelen eigenlijk belangrijk?
Met poetsen verwijder je vuil en natte plekken van het lichaam van je paard. Dit doe je doorgaans met borstels, maar wordt bij hogere omgevingstemperaturen ook met water gedaan.
Het verwijderen van vuil en zand is nodig, zodat de vacht droog, vrij van klitten en zonder vastgekoekte plekken blijft. Deze plekken zijn broeinesten voor bacteriën. Bij kleine wondjes kan dit voor infecties en blessures zorgen, waar je paard erg ziek van kan zijn.
Hiernaast kan het vuil gaan schuren op de plekken waar we het harnachement (tuig) en andere attributen zoals beenbeschermers en dekens hebben zitten.
Door de beweging van de borstels over het paardenlichaam, bevorder je ook nog eens de bloedsomloop.
En terwijl je het paard schoonmaakt, voer je gelijk een controle op wondjes en zwellingen uit. Zo heb je alles in één!
Meer dan genoeg redenen om je paard een lekker schoon te maken. Maar waar doe je dit mee?
Lees ook: Paard wassen
Waarmee poets je een paard?
Bij een paard borstelen hoort de poetskist of poetstas. Iedere paardengek kent dit fenomeen. Hierin zit het arsenaal aan spulletjes wat de paardenliefhebber nodig heeft om het paard te verzorgen.
Daarom wordt dit dagelijks mee naar stal gesleept. Maar wat zit er zoal in de poetskist?
Ten eerste een set borstels. Dit bestaat uit de roskam (rosborstel), harde borstel en zachte borstel. De roskam is rond van vorm en gemaakt van hard plastic of rubber. Hier zitten een soort plastic ’tandjes’ op, of gekartelde cirkels.
De harde borstel bestaat uit een houten handvat, met hieronder stugge, dikke haren. De zachte borstel ziet er hetzelfde uit, maar heeft zachte, korte en dicht bij elkaar staande haren.
Vervolgens heeft een doorsnee poetskist nog een hoevenkrabber en een manenkam. De hoevenkrabber is vaak gemaakt van hard plastic of ijzer, met een ijzeren ‘haak’ aan het einde. Soms zit er aan de andere kant van deze haak een borsteltje om losgewrikt vuil weg te vegen.
De manenkam is gemaakt van plastic of ijzer. Deze lijkt op de kam die wij mensen voor onze haren gebruiken. Omdat paardenhaar wat stugger is dan dat van ons, is hij echter meestal wat sterker.
Nu je over de paarden poetskit beschikt, kun je beginnen. Maar waar doe je dat eigenlijk?
Een paard borstelen
Bij het borstelen van de vacht begin je met de roskam. Vervolgens gebruik je de harde borstel en je sluit af met de zachte borstel.
Roskam
Met de roskam maak je ronde bewegingen over de vacht van het paard. Hierbij werk je van de hals richting de staart en draai je altijd in de richting van de haren mee. De rosborstel zorgt ervoor dat vuil, zand en dode haren los komen.
Zo kunnen ze met de volgende borstel goed verwijderd worden. Met de roskam maak je nooit het hoofd en de benen schoon, hiervoor is de borstel te hard.
Harde borstel
Vervolgens maak je met de harde borstel korte, vegende bewegingen met de vacht mee. Hierdoor veeg je het losgekomen vuil van de paardenharen af.
Ook deze borstel is te hard voor het hoofd en de benen.
Zachte borstel
Als laatste gebruik je de zachte borstel. Hierbij maak je lange vegen over het lichaam, altijd met de vacht mee. Zo verwijder je het laatste vuil en leg je de vacht goed op zijn plek.
Met deze borstel maak je ook het hoofd schoon. Hierbij poets je zacht het voorhoofd, de oren, neus en wangen. Pas op bij de ogen, gebruik hier bij voorkeur een schone spons voor.
Ook de benen kunnen met de zachte borstel worden gepoetst.
Zorg er altijd voor dat deze borstel schoon is wanneer je hem voor het hoofd gebruikt. Je wilt geen achtergebleven vuil in de ogen vegen.
Hoeven uitkrabben bij je paard
Wanneer de vacht schoon is, ga je de hoeven schoonmaken. Ga naast je paard staan en tik op de vetlok onderaan het been. Hierdoor zal het paard zijn been voor je optillen en zie je de binnenkant van de hoef.
Pak deze vast met de hand die aan de kant van het paard zit. Vervolgens krab je de hoef uit met de hoevenkrabber in je andere hand.
Ondersteun hierbij de hoef altijd met je hand, laat nooit zomaar los. Hierbij kan het paard zich bezeren, als zijn hoef hard terug op de grond valt.
Wanneer je in de hoef kijkt, zie je een grote, zachte, driehoekige plek. Dit is de straal, wat uit levend weefsel bestaat. Zorg er dus voor, dat je hier niet in prikt met je hoevenkrabber. Dat doet zeer!
Naast deze driehoek zitten wat diepere groeven in de voet. Deze mag je schoonmaken met de hoevenkrabber, evenals de hoefzool. De hoefzool is het platte, hoornige gedeelte van de voet.
Staart en manen van je paard borstelen
Na de vacht en hoeven, ga je de manen en staart schoonmaken. Dit doe je met de manenkam, anti-klitspray, een staartborstel en je vingers.
Spuit met de flacon anti-klitspray op de manen en staart van je paard. Veel paarden vinden dit eng, in dit geval kun je het eerst op je hand spuiten en dan in de haren wrijven.
Spray nooit op de voorlok, de pluk die op het voorhoofd van je paard ligt! Hierbij kan er spray in de ogen komen, wat voor irritatie en pijn zorgt.
De meeste anti-klitspray werkt goed als je er genoeg van gebruikt. Gebruik dit daarom eens in de 3 à 4 dagen, dat is meestal voldoende!
Vervolgens ga je met je vingers door de manen en staart. Voel je knopen zitten? Haal deze er dan met de hand uit. Deze haren groeien erg langzaam, dus als ze uitgetrokken worden duurt het lang voordat er een nieuwe, lange haar zit.
Wanneer je de ergste knopen gehad hebt, pak je de kam of borstel. Begin onderaan de manen of staart te borstelen, net zolang tot je geen knopen meer voelt.
Ga je niet gemakkelijk door het haar heen? Gebruik dan meer anti-klitspray.
Wanneer je geen knopen meer voelt, pak je de haren een stukje hoger vast en borstel je weer naar beneden. Zo werk je de hele manen en staart door.
Op deze manier voorkom je dat er grote knopen ontstaan wanneer je verstrengelde haren naar beneden kamt.
Paarden poets tips voor beginners
Een paard borstelen is dus een hele klus. Gelukkig heeft Paarden Pro 5 adviezen voor de beginnende poetser, om dit leuker en gemakkelijker te maken.
1. Is de voorkant van de hoef erg vies? Borstel dan voordat je begint met uitkrabben de modder weg met een harde borstel. Zo blijven je handen schoon. Doe dit na het verzorgen van de vacht en spoel de borstel hierna goed af onder de kraan.
2. Wil je de vacht mooi laten glimmen? Strijk dan na het poetsen met een handschoen van schapenvacht over de haren. Het natuurlijke vet op de schapenvacht zorgt voor natuurlijke glans en irriteert de gevoelige paardenhuid niet.
3. Ook al heb je veel te doen, poets je paard met rustige bewegingen. Van al die armbewegingen kan je paard schrikken, en een bang paard borstelen kan erg lastig zijn.
4. Sommige paarden hebben favoriete plekjes om op geborsteld te worden. Vaak zit dit bij de hals, borst, buik, schoft of staartaanzet. Rosborstel eens een tijdje op dezelfde plek. Gaat je paard je terugkriebelen, zijn hals uitstrekken of met zijn lipjes wiebelen? Dan heb je het juiste plekje gevonden!
5. Ben je net klaar met de enorme poetsklus, moet je de gang ook nog vegen! Krab de hoeven van je paard uit voordat jullie de box verlaten, zo blijft de gang schoner.
Door Renske Kwant – Instructeur Paard & Gedrag
Renske Kwant, oprichter van Paardentaxi Kwant, heeft meer dan tien jaar ervaring in professioneel en veilig paardentransport. Als gediplomeerd Instructeur Paard & Gedrag combineert ze expertise met haar liefde voor paarden, altijd met focus op hun welzijn en comfort.