Welk zadel past bij mijn paard?
Door: Renske Kwant | Laatste update: 9 december 2024Welk zadel gekozen moet worden voor je paard is een hele troef.
Het gaat namelijk niet alleen om uiterlijk.
Iedere paardenliefhebber weet hoe belangrijk een goed passend zadel is voor de gezondheid van het paard.
Maar welk zadel is geschikt jouw paard?
En waar moet je op letten bij het passen?
In dit artikel richten we op de belangrijkste feiten rond zadels passen.
Verschillende soorten zadels voor je paard
Een passend zadel is ontzettend belangrijk. Zonder kan het paard niet ontspannen, waardoor hij zijn lijf en de ruiter niet correct kan dragen. Wervels en spieren komen in de knel, wat problemen door het hele lichaam kan veroorzaken.
Maar zonder gedetailleerde kennis, is het voor de paardenliefhebber lastig inschatten welk zadel het meest geschikt is. Niet in de laatste plaats, omdat er zoveel keuzes gemaakt kunnen worden.
Diversiteit is goed, want geen paard is hetzelfde. Maar waar begin je?
Ten eerste, kijk je welk type zadel je voorkeur heeft. Dit hangt vaak samen met welke tak van de sport je beoefent. Wil je een western- of een dressuurzadel? Of misschien een spring- of veelzijdigheidszadel?
Deze informatie neem je mee naar de zadelmaker, met wie je de details gaat bespreken.
Waar op letten met zadel passen?
Het zadel passen dient altijd samen met een ervaren zadelmaker of specialist te gebeuren. Er zijn namelijk enorm veel factoren die het passen beïnvloeden, van de hoefstand tot de hoogte van de ruggenwervels. Hiernaast heeft een passend zadel niet alleen met het paardenlichaam te maken, maar ook met de ruiter en rijstijl.
De zadelboom
Het belangrijkste onderdeel van een zadel is de boom. De boom vormt het harde binnenkant van het zadel en bepaalt de pasvorm. Deze wordt vaak van hout of kunststof gemaakt en verdeelt het gewicht van de ruiter correct over de rug van het paard.
De boom moet perfect passen. De lengte moet correct zijn en eventueel meewelven met de rug. Een korte rug betekent een kort zadel, wat minder ruimte overhoudt voor het zitvlak-gedeelte.
Hiernaast moet het brede gedeelte netjes achter het schouderblad gepositioneerd zijn.
De breedte van de boom mag over de hele ruglengte niet te wijd zijn. Anders komt het tijdens belasting in aanraking met de schoft en ruggenwervels. Een te smalle boom echter, knelt spieren af en geeft je paard geen bewegingsruimte.
Hierbij moet ook rekening gehouden worden met eventuele verschillen in spierontwikkeling aan de linker- en rechterzijde van het paard.
De kussens
Bij correcte kussens onder het zadel wordt het gewicht van de ruiter gelijk verdeeld over het kussenoppervlak. De vulling hiervan hangt nauw samen met de rugbespiering van het paard. Hoe minder bespiering, hoe dikker de kussens.
Ook mag dit deel van het zadel niet te ver naar achter op de rug geplaatst worden. Is dit wel het geval, dan kan dit tot ernstige problematiek in het lendenengebied leiden. Daarom mogen de kussens maximaal tot de 18e rib reiken.
Evenwicht
Kloppen deze onderdelen? Dan dient de ruiter in ontspannen balans boven het zwaartepunt van het paard te zitten.
Welk zadel past bij mijn paard?
Voor het ongeoefende oog is het erg lastig om te herkennen welk zadel past, en welk zadel niet. Je kunt het echter ook aan je paard zien!
Hoe herken je een slecht passend zadel via je paard?
- Agressie tijdens het opzadelen en/of aansingelen
- Drukplekken
- Rugproblemen
- Spierverkramping
- Verzet tegen ruiter, zoals bokken, staken of steigeren
Gedrags- en spierproblemen kunnen op meerdere oorzaken wijzen. Drukplekken echter, geven onomstotelijk weer dat er zoveel druk op het weefsel heeft plaatsgevonden, dat zich geen pigment meer vormt in de haren.
Twijfel je of jouw zadel wel goed past? Vraag dan een zadelevaluatie aan. Zelf een zadel beoordelen aan de hand van eenvoudige trucjes geeft geen realistisch beeld. Een gedetailleerde evaluatie vergt jaren van oefening en kennis.
Paardenzadel opvullen
Heb je een zadel laten aanmeten? Dan is het verstandig deze elke 6 maanden na te laten kijken. Zeker als je paard nog in de groei is. Er vindt namelijk doorlopend verandering plaats. In je paard, het zadel, maar ook in jou als ruiter.
Dit betekent gelukkig niet dat je elke 6 maanden een nieuwe zadel nodig hebt. Echter, een zadelmaker kan wat aanpassingen doorvoeren om problemen te voorkomen. Een voorbeeld hiervan is het voller of leger maken van de kussens.
Hiernaast kan de zadelmaker je adviseren over geschikte onderleggers (dekje, gelpad).
Een goed passend zadel kan doorgaans zonder onderlegger op de rug gebruikt worden. Toch kunnen zij eventuele problematiek (tijdelijk) opvangen, wanneer er veranderingen optreden die de passing beïnvloeden. Laat je daarom altijd goed informeren.
Door Renske Kwant – Instructeur Paard & Gedrag
Renske Kwant, oprichter van Paardentaxi Kwant, heeft meer dan tien jaar ervaring in professioneel en veilig paardentransport. Als gediplomeerd Instructeur Paard & Gedrag combineert ze expertise met haar liefde voor paarden, altijd met focus op hun welzijn en comfort.