Home   /   Blog   /   Gezondheid van het paard

Is mijn paard ziek? Herken de symptomen!

Door: Renske Kwant | Laatste update: 9 december 2024

Wanneer je paard ziek is, kun je als eigenaar flinke zorgen hebben.

Gelukkig is niet elke ziekte gelijk levensbedreigend.

Toch is het belangrijk om te weten, wanneer je paard zich niet goed voelt.

Wat zijn de symptomen van een ziek paard?

En wanneer schakel je een dierenarts in?

In dit artikel vertellen we jullie alles over het zieke paard.

Lees ook: Heeft mijn paard pijn?

Wanneer is mijn paard ziek?

Er bestaan ontzettend veel boosdoeners die je paard ziek kunnen maken. Gelukkig is de wetenschap steeds beter voorbereid op wat onze viervoeters kunnen oplopen. Maar hoe wordt je paard eigenlijk ziek?

Het begint allemaal bij de genen van je paard (“genotype”) en zijn immuunsysteem. Helaas zijn sommige ziekten en aandoeningen erfelijk, waardoor je paard een verhoogde kans heeft dit in zijn lichaam te ontwikkelen.

De krijgsmacht van het paardenlichaam is zijn immuunsysteem. Hier wordt je paard mee geboren, hij krijgt zijn eerste bescherming mee via zijn moeder. Dit systeem is enorm intelligent en blijft het gehele leven leren over alles wat het paard kan bedreigen. Zo krijgen indringers, zoals bacteriën, virussen, schimmels en parasieten geen kans!

Heeft je paard langer dan een week koorts en geen eet-en drinklust? Breng hem dan naar een kliniek. Hier wordt 24 uur per dag intensief voor je paard gezorgd en zijn de nodige specialisten aanwezig om zijn situatie uit te zoeken.

Maar helaas kan het immuunsysteem van je paard niet alles alleen. Er zijn vele ziekmakers die te slim of te sterk zijn om zonder problemen de deur uitgewerkt te worden. En zoals jullie weten, zijn er ook ziekten die helemaal niet te verslaan zijn.

Voor de nodige hulp aan het immuunsysteem, komen de dierenartsen en specialisten om de hoek kijken. Zij zijn gespecialiseerd in het paardenlichaam en kunnen de juiste medicatie of behandeling kiezen die het immuunsysteem zo goed mogelijk bijstaat.

Maar niet elke dierenarts kan bij eerste oogopslag vertellen wat er met je paard aan de hand is. Hiervoor is soms bloed- of ontlastingsonderzoek nodig, of ingewikkeldere testen in laboratoria. Daarom is het belangrijk om er op tijd bij te zijn.

Maar wanneer kun je zien, dat je paard ziek is?

Ziek paard herkennen

Om de symptomen van een ziek paard te herkennen, moet je eerst kennis hebben van zijn gezonde gestel. Er zijn namelijk oneindig veel symptomen voor oneindig veel verschillende ziekten. Daarom zijn de belangrijkste drie gezondheidspilaren: ademhaling, hartslag en lichaamstemperatuur.

Een gezond paard ademt zo’n 8 tot 16 keer per minuut en heeft een hartslag van 28 tot 42 slagen per minuut. De gezonde lichaamstemperatuur schommelt tussen de 37,5 en 38,0 graden. Let op: dit zijn regels voor een paard in rust, dit geldt niet wanneer je paard net arbeid heeft verricht!

Hiernaast is het eet- en drinkgedrag een goede graadmeter. Een paard is een echte overlever en is dus zo’n 16 tot 18 uur per dag bezig met eten. Een paard met weidegang eet zo’n 0,5 kilo ruwvoer per 100 kilo lichaamsgewicht, voor een paard zonder weidegang is dit 1,5 kilo.

Voor een paard dat geen topsport verricht, geldt 0 tot 0,5 kilo basisbrok per 100 kilo lichaamsgewicht. Voor een paard van zo’n 500-600 kilo is 25 tot 30 liter water drinken per dag normaal.

Zoveel paarden, zoveel aandoeningen en ziekten die ze kunnen oplopen of mee geboren kunnen worden. Daarom behandelt dit artikel geen specifieke, maar algemene symptomen van een ziek paard.

De volgende signalen kunnen een gezondheidsprobleem aangeven. Raadpleeg bij twijfel altijd een dierenarts.

  • Agressie
  • Algemene stress signalen, zoals kribbebijten, luchtzuigen, onrust, weven of zelfmutilatie
  • Apathie (emotieloos gedrag)
  • Bokken
  • Doffe vacht of vachtsverlies
  • Gewichtsverlies
  • Herhaaldelijk hoesten
  • Kortademigheid (verminderd volume)
  • Kreupelheid
  • Lethargie (slaapzucht)
  • Piepen bij ademhaling
  • Rode of vieze ogen
  • Steigeren
  • Trappen
  • Uitvloeiing uit de neus
  • Verminderde of geen eetlust
  • Verminderd of geen drinkgedrag
  • Wondjes of ontstoken plekken op de huid

Ziekte bij paard voorkomen

Natuurlijk wil je het liefst voorkomen dat je paard ziek wordt. Niet alleen om de kosten, ook het risico dat erbij komt kijken jaagt menig eigenaar angst aan.

Daarom geeft Paarden Pro jullie 10 adviezen om je paard zo gezond mogelijk te houden!

1. Bouw je training altijd goed op en af, met voldoende tijd voor een warming up en cooling down

2. Een gezond paard is fit, werk dus een paar keer per week aan de lichaamsconditie van je paard

3. Geef je paard altijd genoeg ruwvoer en schoon water tot zijn beschikking

4. Geef je paard altijd toegang tot een schone, droge en tochtvrije schuilplek

5. Houd een “spaarpot” van een paar duizend euro achter de hand voor wanneer je paard specialistische zorg nodig heeft. Niemand wil gedwongen door financiën zo’n belangrijke, emotionele keuze moeten maken

6. Laat je paard twee keer per jaar nakijken door een dierenarts, zo houd je zijn algemene conditie goed in de gaten. Hierbij is op tijd ontwormen en vaccineren onmisbaar

7. Laat de hoeven van je paard elke 6 weken verzorgen door de hoefsmid, zodat je eventuele problemen op tijd opmerkt, aanpakt en voorkomt

8) Neem geregeld de tijd om je paard te observeren. Is er iets veranderd? Is zijn gedrag normaal?

9. Raadpleeg bij twijfels over de gezondheid van je paard altijd een dierenarts of specialist

10. Zorg voor de juiste dekens en voerschema’s om je paard door koude, natte of speciale perioden heen te helpen

Paard ziek na inenting of vaccinatie

Een belangrijk onderdeel om te voorkomen dat je paard ziek wordt, is inenting oftewel vaccinatie. Dit beschermt je dier tegen de schade die ziekten aan kunnen brengen, omdat het immuunsysteem hierop voorbereid wordt.

Een vaccinatie zorgt voor deze voorbereiding, door een onschadelijke of afgezwakte versie van de boosdoener in het lichaam los te laten. Het immuunsysteem herkent dit als een indringer en gaat hard aan de slag deze te verwijderen.

Tegelijkertijd onthoudt het immuunsysteem de karakteristieke eigenschappen van de boosdoener. Zo is hij er de volgende keer nóg sneller bij. Op deze manier kan de ziekte beter verslagen worden en is je dier beschermd.

Maar omdat het immuunsysteem aan de slag gaat met de onschadelijke of afgezwakte boosdoener, kan je paard zich wat minder gezond voelen. Het lichaam is namelijk de ziekte aan het bestrijden!

Daarom kan na de vaccinatie je viervoeter wat algemene symptomen vertonen, zoals:

  • Misselijkheid
  • Spierpijn
  • Verhoogde lichaamstemperatuur
  • Verminderd energieniveau
  • Verminderde eet- en drinklust
  • Verminderde interesse voor de omgeving

Toch is het ontzettend belangrijk dat je dier compleet en op tijd gevaccineerd wordt. Niet alleen voor hemzelf, ook voor jou!

Er bestaan namelijk ziekten die van het paard over kunnen lopen naar de mens, zogenaamde “Zoönosen”. Deze zoönosen dringen eerst het paardenlichaam binnen. Maar tijdens de omgang met je paard, kan het veroorzakend micro-organisme ook naar jouw lichaam overlopen.

Zo lopen jij en andere mensen of huisdieren ook het risico om ziek te worden. Enkele voorbeelden hiervan zijn Ringworm (schimmelinfectie) en Salmonella.

Better safe than sorry!