Stijgbeugels kopen: welke beugel past bij jou en je paard?

Goede stijgbeugels kopen kan lastiger zijn dan je denkt. Er zijn veel verschillende soorten te koop, elk met hun eigen toegevoegde waarde.

Want zijn zware, roesvrij stalen beugels wel fijn voor je paard?

En zit je zelf eigenlijk wel veilig?

Lees hier alles over de aanschaf van goede, veilige stijgbeugels.

Het belang van goede stijgbeugels

Stijgbeugels kopen lijkt de ingewikkeldste aankoop niet. Voor zo’n 25 à 50 euro heb je ze in allerlei vormen, kleuren en maten.

Maar wist je, dat de prijzen ook kunnen oplopen tot zo’n 350 euro per paar? Wat is hiervan de toegevoegde waarde?

De meeste zadels zijn gemaakt op het optimaliseren van de zit van de ruiter en de verdeling van zijn gewicht over de paardenrug. Hier draagt de stijgbeugel echter ook aan mee.

Niet alleen ondersteunt deze de ruiter in de juiste positie, het houdt hem ook in het zadel wanneer het paard een ferme zijsprong maakt!

Om deze reden zag men in de vroege eeuwen na Christus het belang van goede stijgbeugels al. Ook in de Middeleeuwen hielpen deze ijzeren steunen de zwaarbewapende ridders in het zadel te houden.

Tegenwoordig kijken we echter niet meer naar de aantallen van onze vijanden of het gewicht van ons harnas. De discipline die we rijden, schoeisel en onz veiligheid bepalen welke stijgbeugels goed bij ons passen.

Maar hoe kies je ze uit?

Verschillende vormen bij stijgbeugels

Om te beginnen zijn er stijgbeugels in verschillende vormen. Bij de algemene vorm loopt de voetsteun horizontaal. De bovenzijde is gebogen, met een gleuf om de beugelriem aan te bevestigen.

De voetsteun is doorgaans zo’n 10 tot 12 cm breed. Is de steun te smal, dan kan de voet bekneld raken.

Op de voetsteun worden vaak rubbers bevestigd voor extra grip. Echter, het schoeisel van de ruiter mag weinig tot geen profiel bevatten, zodat de voet gemakkelijk achter uit de beugel kan glijden tijdens een val.

Veruit de meeste van deze beugels zijn gemaakt van roestvrij staal. Hierdoor is de beugel zwaar genoeg om de voet er gemakkelijk uit te tillen. Blijven hangen kan bij een val namelijk levensgevaarlijk zijn.

Hiernaast kan de zwaarte van het staal de ruitervoet helpen om stiller te zitten. Beweegt de voet echter zeer veel, dan kan het ijzer het paard flink aantikken in de zij.

Om deze reden en om extra gewicht te ontlopen bestaan er ook lichtere beugels, van kunststof of aluminium.

Engelse beugels

De Engelse beugel kennen we allemaal. Deze worden doorgaans gebruikt voor dressuur, spring- of veelzijdigheidszadels.

Spaanse beugels

Spaanse of Portugese beugels worden ook wel barokke stijgbeugels genoemd. Ze hebben dezelfde vorm als de Engelse beugels, maar lopen bij de onderzijde van de boog iets tot veel breder uit. Hiernaast zijn ze vaak versierd en zilver- of goudkleurig.

Western beugels

Western beugels zijn erg stevig en hebben brede randen. Ze zijn gemaakt van metaal, leer en hout.

De voetsteun is aan de zijden iets ronder, de bovenste boog juist iets hoekiger dan bij de Engelse beugels. Aan de bovenkant van de boog zit de typische ‘pal’ waaraan de brede fenders (de western beugelriemen) bevestigd zijn.

Veiligheidsstijgbeugels of beugels met korf

Veiligheidsbeugels zie je steeds vaker. Hierbij zit er een stevig kapje (korf) aan de kant van de tenen. Ook bestaan er beugels waarbij de zijkant flexibel is gemaakt.

Al zijn ze een flinke investering, deze betaalt zich zeker terug bij jonge of beginnende ruiters. Door het kapje of flexibele zijkant kan de voet niet doorschieten of vast komen te zitten. Dit voorkomt ernstige ongelukken tijdens een val.

Flexibele stijgbeugels

Ook bestaan er flexibele beugels, met schakels aan de onderste zijden van de stijgbeugelboog. Deze zijn verpakt in een laag rubber, zodat noch het paard noch het schoeisel van de ruiter hierdoor beschadigd.

Door de beweeglijkheid passen deze beugels zich enigszins aan naar de voetbeweging, waardoor de belasting op de gewrichten van de ruiter minder wordt.

De flexibele samenstelling van de zijkant absorbeert namelijk de schokken.

Om deze reden geeft de beugel wel minder ‘strenge’ begeleiding aan het been. Hierdoor kan deze meer gaan wiebelen, wanneer de ruiter van zichzelf geen stille zit heeft.

Stijgbeugelriemen

Nog een belangrijk attribuut voor je beugels, zijn de stijgbeugelriemen. Deze zitten vast aan je zadel en houden de beugels op hun plek.

De beugelriemen geven de mogelijkheid je beugels naar boven of beneden te positioneren. Zit je te kort, dan duw je jezelf uit het zadel. Zit je te lang, dan geven je stijgbeugels het tegenovergestelde van steun!

Ga naast je opgezadelde paard staan en hang de beugels onderaan de beugelriemen. Leg je rechterhand op de plek waar de riem aan het zadel bevestigd is. Trek vervolgens met je linkerhand de beugel richting je schouder, zodat de beugelriem strak langs je arm ligt.

In theorie moet de onderzijde van de stijgbeugel tot de onderzijde van je oksel komen. Redt hij dit niet, dan is hij te kort. Gaat hij je oksel voorbij, dan moet je de riem wat inkorten.

Wanneer je in het zadel zit, moet de bal van je voet steun vinden in de beugel. Hierbij hangt je hak lichtjes naar beneden.

Verder is het belangrijk welke discipline je rijdt. Bij dressuur mogen je beugels iets langer zijn, om een diepere zit te bevorderen. Bij springen of buitenrijden kun je beter iets korter zitten, dit geeft meer steun tijdens de sprong of langere afstanden.

Zorg er altijd voor dat je schone, stevige beugelriemen hebt. Bovenaan het zadel zit een veiligheidspal, bij de bevestiging van de riemen. Bij plotselinge, harde druk (zoals een val) moet de riem los kunnen komen. Dit voorkomt dat de ruiter aan het zadel blijft hangen tijdens een val.