Zomereczeem bij paarden: oorzaken, symptomen en behandeling

Zomereczeem bij paarden lijkt slechts vervelend, maar kan een zeer ernstig gezondheidsprobleem opleveren.

Uiteraard heeft dit de maken met de heftigheid van het eczeem en de werking van het behandelplan.

Waar komt deze nare huiduitslag eigenlijk vandaan?

En valt er iets aan te doen?

Paarden Pro vertelt je alles over het fenomeen zomereczeem.

Lees ook: Is mijn paard ziek?

Wat is zomereczeem bij paarden?

Zomereczeem bij paarden is een huiduitslag die gepaard gaat met enorme jeuk.

Deze jeuk zorgt ervoor dat het paard overal tegenaan schuurt, waardoor de manen en staart grotendeels verdwijnen. Hierdoor wordt zomereczeem ook wel Staart- en Manen Eczeem (SME) genoemd.

Pijn hebben is naar, maar jeuk is nog veel erger. Juist dit onderdeel maakt zomereczeem zo gevaarlijk. Het paard schuurt zich tot bloedens toe open, met huidinfecties en verdikte plekken op de huid als gevolg.

Wanneer er geen verlichting gebracht wordt kan dit resulteren in open wonden en pijnlijke kneuzingen. Hierbij wordt de kwaliteit van leven ernstig in het nauw gebracht. Daarom is het belangrijk om snel een behandelplan te starten.

Maar waardoor wordt deze ellende eigenlijk veroorzaakt?

Lees ook: Heeft mijn paard pijn?

Oorzaken zomereczeem bij paarden

De klachten rondom zomereczeem bij paarden worden in de basis gevormd door een insectenallergie. De Culicoïdes Robertii– mug, ook wel “knut”genoemd, is hierbij de grote boosdoener.

De knut is een mugje dat floreert in de zomer, bij windstille, vochtige en warme weersomstandigheden. Echter, door het veranderende weerbeeld van afgelopen jaren zien we tegenwoordig al actieve mugjes maart. Om dezelfde reden kunnen zij tot wel november actief zijn: een ramp voor paarden met een allergie.

De allergische reactie wordt veroorzaakt door het speeksel van de mug. Dit beestje bijt het paard om zijn bloed, wat ze nodig hebben voor hun eitjes. Om te voorkomen dat dit bloed tijdens het drinken stolt, injecteert de mug wat van haar speeksel.

In dit speeksel zit een bepaald eiwit dat het stollen tegengaat. Onderzoek heeft aangetoond dat juist dit eiwit een allergische reactie veroorzaakt.

Koudbloeden

Net als bij mensen, krijgt niet elk paard gelijk een allergische reactie bij een insectenbeet. Maar er zijn rassen en familielijnen die bovengemiddeld vaak overgevoeligheid tonen. Opvallend hierbij, is dat zomereczeem vaak koudbloeden en sobere rassen treft.

Denk hierbij aan Shetlanders, IJslanders, maar ook Friese paarden. Helaas biedt het Nederlandse weerbeeld van de afgelopen jaren een perfecte omgeving voor de knut. Hierdoor zien we ook een toename van allergische klachten bij de warmbloeden.

Zomereczeem bij paarden: Symptomen

Hoe herken je zomereczeem bij paarden eigenlijk? Een behandelplan kan alleen opgesteld worden wanneer je herkent dat er iets mis is met je paard. Daarom gaan we de belangrijkste symptomen langs.

Van milde tot ernstigere vormen van zomereczeem, centraal staat de jeuk die je paard heeft. Door deze jeuk zul je gedragingen en lichamelijke aanwijzingen zien dat je paard niet gezond is.

Gedrag

Je paard zal door de jeuk willen krabben. Of dit nu in de wei tegen de omheining, tijdens het rijden met zijn tanden of met poetsen tegen zijn baasje aan schuren is. Hiernaast kan je paard meer gaan rollen of door het zand schuiven om verlichting te zoeken.

Ook bij milde gevallen kan dit opvallen!

Door de jeuk zit je paard hoogstwaarschijnlijk niet lekker in zijn vel. Hij kan wat kribbig zijn, ineens de wei niet meer uit willen of juist de wei niet meer in willen gaan. Ga bij zulke gedragsveranderingen altijd op onderzoek uit, het geeft je belangrijke informatie.

Lichamelijk

Door het krabben kun je bij controle van het paardenlichaam typische veranderingen opmerken:

• Afgebroken, borstelige staartharen
• Korte manen met eventueel kalende plekken tussendoor
• Kneuzingen (hals, staart maar ook verder op het lichaam)
• Schilferige, vachtloze plekken op de huid
• Wondjes op de huid, al dan niet geïnfecteerd

Bij zomereczeem is het dus van groot belang dat de jeukklachten zo snel mogelijk verlicht worden. Maar hoe behandel je dit probleem?

Zomereczeem bij paarden behandelen

Allereerst moet worden uitgesloten dat het paard jeukklachten heeft door een andere parasiet dan de knut, zoals luizen, mijten of ringworm. Wanneer andere oorzaken uitgesloten zijn, kan men de behandeling gerichter starten.

Helaas is er nog geen wondermiddel op de markt dat zomereczeem bij elk paard doet verdwijnen. Er zijn enorm veel producten aan dit probleem gewijd, echter bij elk dier lijkt iets anders goed te werken.

Wat kan men doen om zomereczeem te behandelen?

1. Management

Allereerst zul je in het houden van je paard een paar aanpassingen moeten maken. Het begint met de aanschaf van een goede eczeemdeken, welke het aantal beten op het lichaam van je paard vermindert. Hiernaast zal je paard niet meer in de schemering (zonsop- en ondergang) naar buiten kunnen. Dan zijn knutten het meest actief.

Een open, winderige weide zal de knut minder kans geven, omdat ze geen stabiele vliegers zijn. Ook is het belangrijk dat eventuele krabwonden schoon gehouden worden en dat de huid ondersteund wordt met wondzalf.

2. Middelen

Er zijn enorm veel sprays, shampoos en zalfjes verkrijgbaar die zich richten op het verlichten van zomereczeem. Bespreek het gebruik hiervan met je dierenarts. Geef hierbij het product voldoende de tijd om zijn effect te kunnen uiten en houd je altijd aan de aangegeven doseringen.

3. Medicatie

Wanneer de klachten zeer ernstig zijn en bovenstaande maatregelen geen verlichting brengen, kan in overleg met de dierenarts besloten worden om corticosteroïden in te zetten. Deze medicatie onderdrukt de allergische reactie, maar is niet zonder risico.

Zomereczeem bij paarden voorkomen

Bij een aandoening zoals zomereczeem is voorkomen beter dan genezen. Helaas heb je als eigenaar geen zegje in de ontwikkeling van een allergie of niet. Maar je kunt wel de kans op klachten zo klein mogelijk maken!

Paarden Pro geeft je 5 tips voor preventie van zomereczeem klachten.

1. Begin vroeg met het gebruik van de eczeemdeken. Wanneer je paard eenmaal jeuk heeft kan hij dwars door de stof heen schuren.

2. Warmte en vocht trekt muggen aan. Spons je paard goed af na het werken en spuit hem goed in met anti-insectenspray.

3. Tocht is niet goed voor je paard, maar ook op stal kunnen mugjes binnendringen! Een ventilator kan hierbij uitkomst bieden.

4. Een winderige, zonnige open wei is een goede omgeving voor een allergisch paard, maar zorg altijd voor voldoende schaduw- en schuil mogelijkheden.

5. Blijf je verdiepen in de klachten van je paard en begin op tijd met verlichtende maatregelen. Soms werkt het ene product even, dan het andere. Blijf zoeken naar hét middel voor je paard!