Mok bij paarden
Door: Renske Kwant | Laatste update: 9 december 2024Mok bij paarden is een ontzettend nare, hardnekkige aandoening. De benen hebben ontstoken huidplekken met korsten en kloven, die tot kreupelheid kunnen leiden.
Helaas laat mok zich maar lastig behandelen of genezen.
Wat kun je doen wanneer je paard dit opgelopen heeft?
Is mok eigenlijk besmettelijk?
En hoe voorkom je dat het paard deze aandoening krijgt?
Lees in dit artikel hoe je mok geen kans geeft.
Wat is mok bij paarden?
Mok is een bekende aandoening van het paardenbeen. Veel eigenaren of verzorgers hebben de infectie uit eerste hand meegemaakt. Het komt namelijk relatief vaak voor in ons land.
Mok is een verzamelnaam voor allerlei huidkwalen aan het onderbeen. De grootste boosdoener is een langdurige blootstelling aan vocht.
En daar hebben we in Nederland nogal veel van! Door het jaar heen kennen we vele regenachtige perioden. Vooral bij rassen met wat meer bevedering onderaan het been kan de huid niet goed drogen.
Maar de huid kan door meer oorzaken kapot gaan. Zo ziet men mok door schurend zand, een vieze stal of verstoring van de huid door zeepresten of vuil.
We zien ook mok in de hete, droge zomer. Vooral paarden met lichte benen lopen zonnebrand op, waardoor de huid kapot gaat.
Mok uit zich in wondjes, ontstoken huid en korsten.
Vooral de kootholten en onderzijde van de benen zijn de pineut. De huid wordt week of gaat barsten. Hierdoor krijgen bacteriën, virussen, gisten, schimmels en parasieten (zoals mijten) vrij spel.
Symptomen van mok
Wanneer een paard mok heeft, is de huid in de kootholte geïnfecteerd. Dit is de holte tussen de hoef en het pijpbeen in, onder de vetlok.
De ontsteking en huidirritatie kan zich echter ook uitbreiden naar boven, langs het pijpbeen omhoog. In dit geval noemen we de aandoening ‘rap’ of ‘rasp’.
We onderscheiden bij mok twee varianten: droge en natte mok.
Droge mok kenmerkt zich door kloven (dunne barsten) in de huid. Deze kunnen best diep gaan en pijnlijk zijn.
Bij natte mok vormen zich blaasjes op de huid, die wondvocht lekken. Hierdoor komen dikke, harde korsten op de huid die vaak plakkerige laagjes vormen tussen de haren.
De aandoening begint doorgaans met roodheid van de huid, jeuk en lichte zwelling. Dit kan uitbreiden naar koorts, dikke benen en een stugge, kapotte huid.
Je merkt dat je paard hier last van heeft, doordat hij gaat schrapen, stampen, schuren of problemen krijgt met lopen.
Kreupel of dikke benen door mok
Kloven en wondjes kunnen pijnlijke, stugge plekken veroorzaken op het been. Daarom zien we geregeld dat paarden met een aanzienlijke mokinfectie kreupel worden of dikke benen krijgen.
De (diepe) wondjes en harde korsten maken het bewegen vervelend en pijnlijk.
Hiernaast kan de irritatie zich steeds verder gaan uitbreiden, wanneer de symptomen aanhouden. Het weefsel raakt ontstoken, waarbij zich vocht kan ophopen in de benen.
Wanneer je met je hand over het aangetaste been gaat, kan deze warm, verdikt en gespannen aanvoelen. Gaat dit niet gepaard met een verstoring van de huid, zoals kloven of korstjes? Dan kan er ook iets anders aan de hand zijn!
Raadpleeg in elk geval een dierenarts.
Is mok besmettelijk?
Al is mok een ontzettend nare en hardnekkige kwaal, het is gelukkig niet besmettelijk. Dit geldt voor paarden onderling, maar ook voor mensen en andere dieren.
Mok bij paarden behandelen
Het behandelen van mok is vaak niet eenvoudig. Heeft je paard het eenmaal gehad, dan gaat het lastig weg en komt gemakkelijk weer terug. Daarom is een aanpassing van het management vereist.
Zorg er hierbij voor dat de benen van je paard zo schoon en droog mogelijk blijven. Dit betekent niet dat ze nooit meer in de modder mogen ravotten. Maar de nazorg hiervan dient intensief gevolgd te worden.
Vraag voor je start met behandelen een dierenarts om advies. Geen paard is hetzelfde, zeker niet als het om een mokinfectie gaat.
Hiernaast heeft je paard misschien extra medische hulp nodig, bij secundaire klachten of een ernstige ontsteking.
Behandeling
Bij paarden met zware bevedering, kun je het best de lange haren bij de kootholte wegknippen. Zo kan de huid beter ademen en heb je minder kans op vochtige broeiplekken.
Je ziet dan ook dat mok bij behangen paarden zoals Friezen, Tinkers en Clydesdales vaker voorkomt.
Verwijder loszittende korsten en maak de huid schoon met betadine (shampoo). Droog de huid vervolgens goed af met een schone droge doek.
Geef korsten die vastzitten op de huid zelf tijd om los te komen. Anders trek je de huid open, met grotere kans op infectie als gevolg.
Is de huid goed droog? Dan kun je dit insmeren met mokzalf of zinkzalf om de huid te beschermen. Smeer dit goed uit.
Zet je paard op een droge, schone ondergrond en zorg ervoor dat de zalf goed in kan trekken.
Je kunt beter vaak een beetje zalf aanbrengen, dan af en toe een hele kwak. Dat zorgt alleen maar voor plakkende rommel en verstikking van de huid.
Mok bij paarden genezen
De genezing van mok is er één van de lange adem. Vaak moeten verschillende zalven geprobeerd worden voordat er verbetering optreedt.
Daarom is begeleiding van een dierenarts en strikte verzorging onmisbaar. Houd de kootholten en benen zo veel mogelijk schoon en droog.
Er zijn verschillende soorten zalf die mok kunnen bestrijden. Hiernaast ondersteunen smeersels zoals zinkzalf de bescherming van de huid. Maar de huid moet ook voldoende kunnen ademhalen om te helen.
Probeer een zalf 4 tot 6 weken en probeer een nieuwe wanneer je in deze periode geen verbetering ziet. Breng de zalf meerdere keren per dag licht aan op een droge, schone huid voor het beste resultaat.
Mok bij paarden voorkomen
Voorkomen is bij mok beter dan genezen. De genezing duurt lang en verloopt meestal niet rechtlijnig. En heeft je paard eenmaal mok gehad, dan blijft hij er gevoelig voor.
Zorg daarom altijd voor een schone stal en droge ondergrond voor je paard. Een paard met (gevoeligheid voor) mok dient zo min mogelijk op drassige of vochtige bodem te staan.
Is dit toch het geval, of zijn de benen afgespoten of gewassen? Maak ze dan zo snel mogelijk goed droog en schoon.
Bij het voorkomen van mok is het management het belangrijkste. Droge, schone benen met een soepele, intacte huid hebben de minste kans op infectie.
Door Renske Kwant – Instructeur Paard & Gedrag
Renske Kwant, oprichter van Paardentaxi Kwant, heeft meer dan tien jaar ervaring in professioneel en veilig paardentransport. Als gediplomeerd Instructeur Paard & Gedrag combineert ze expertise met haar liefde voor paarden, altijd met focus op hun welzijn en comfort.