De paardentandarts: waarom, hoe vaak en kosten
Door: Renske Kwant | Laatste update: 9 december 2024De paardentandarts draagt bij aan een goede gezondheid van je paard. Want met een ongezond gebit, kan een paard niet goed eten. En eten is niet alleen belangrijk voor zijn energievoorziening, maar ook voor een gezond maag-darmstelsel.
Wat doet een paardentandarts?
Hoe vaak moet deze je paard controleren?
En hoeveel kost dit gemiddeld?
Lees hier alles over het nut van de paardentandarts.
Waarom moet mijn paard naar een tandarts?
Een paardentandarts lijkt misschien een luxedienst voor ons paard. In de natuur is zoiets toch ook niet nodig? Toch moet de mond van je paard regelmatig gecontroleerd worden.
Dat een paard in het wild geen tandarts tot zijn beschikking heeft, hoeft niet te zeggen dat hij deze dienst niet af en toe -eigenlijk- nodig heeft. Een haak aan de kies, een ontsteking of tandrot kan in het wild voor levensbedreigende situaties zorgen.
Want niet kunnen eten, betekent voor een wild paard niet kunnen overleven.
Hiernaast is een tandarts voor onze dieren in de moderne paardenhouderij geen overbodige luxe. In het wild eten paarden niet alleen grassen, maar ook kruiden, boomschors en takken. Door de ruwe structuur van dit dieet slijten de tanden hard, waar het lichaam zich op aangepast heeft.
Maar onze paarden krijgen slobber, zacht hooi, sappig gras en biks die in aanraking met speeksel uit elkaar valt. De slijtage gaat dus niet zo hard!
Maar voldoende en continue blijven eten, is zeer belangrijk voor de gezondheid van je paard. Niet alleen voor zijn energievoorziening, maar ook voor zijn maag-darmstelsel.
Het maag-darmstelsel is er namelijk op ingericht dat je paard zeer structuurrijk en continu voedsel binnenkrijgt. De pH waarde is hoog, zodat de plantencellen rigoureus afgebroken worden en het paard zijn voeding kan verteren.
Maar krijgt je paard niet voldoende en niet continu ruwvoer binnen, dan kunnen deze zure maagsappen de maagwand aantasten. Met alle gevolgen van dien..
Hoe vaak moet mijn paard op controle?
Daarom is het belangrijk dat je paard een goed gebit heeft. Blijven eten is op meerdere vlakken van levensbelang. Helaas is het bijwerken van de tanden voor een leek geen fluitje van een cent.
Net als wij, moet het paard dus af en toe gecontroleerd en behandeld worden door een gebitsdeskundige. Hiervoor hebben we de paardentandarts.
Doorgaans wordt geadviseerd om je paard éénmaal per jaar te laten controleren. Blijkt dat je paard een gebitsprobleem heeft, dan kan dit vaker zijn.
Maar hoe kom je erachter dat er iets mis is met het gebit?
Welke gebitsproblemen kan mijn paard krijgen?
Paarden kunnen, net als mensen, verschillende problemen oplopen met hun gebit. Soms zijn ze hiermee geboren en moet de tandarts het een en ander bijsturen in de ontwikkeling. Soms echter, keren de problemen periodiek terug waarbij de tandarts voor symptoomverlichting kan zorgen.
Andere klachten zijn weer eenmalig. Wat kan er zoal misgaan in de mond van je paard?
Aangeboren afwijkingen
Denk hierbij aan een onder- of overbeet, gedraaide neus of kaak. Hierdoor staan de tanden niet goed op elkaar, waardoor de slijtage niet goed plaats kan vinden en het gebit scheef trekt.
Diastema
Hierbij sluiten de tanden niet goed aan op elkaar. In de ruimte die zich tussen twee kiezen zal bevinden, hoopt zich eten op. Dit gaat rotten, wat ontsteking in het weefsel zal veroorzaken.
Doppen op de kies
Dit zijn restanten van melkkiezen die het gebit uit balans brengt. Vaak staan deze dop hoger dan de rest, waardoor het paard niet correct kan kauwen. Zo wordt ook een gezonde slijtage tegengewerkt.
Equine Odontoclastic Tooth Resorption and Hypercementosis (EOTH)
Deze aandoening zien we vaak bij paarden ouder dan 15 jaar. De tanden worden brozer en het weefsel ontsteekt, wat voor veel pijn en ongemak zorgt.
Haken of glazuurpunten
Het paard slijt zijn kiezen af door veel te kauwen. Sluit het gebit niet helemaal goed aan of kauwt het paard te weinig? Dan zal er een gedeelte van de kies niet meegenomen worden in deze slijtage.
Hierbij vormt zich een punt, die voor wondjes en irritatie aan de wang en tong zorgt.
Wolfskiezen
Alleen hengsten en ruinen hebben deze kies. Deze is zeer klein, maar gevoelig en heeft snel last van irritatie.
Symptomen van gebitsproblemen bij het paard
Het herkennen van gebitsproblemen is best lastig. Een paard laat zich niet gemakkelijk in de mond kijken en problemen achterin zijn zonder lampje amper te zien.
Hiernaast is een paard een vluchtdier, wat betekent dat hij pijnklachten zoveel mogelijk zal verstoppen. Je mag niet laten zien dat je zwak(ker) bent, want anders word je een hapje voor de roofdieren!
Daarom worden gebitsproblemen vaak pas relatief laat ontdekt.
Gelukkig zijn er wel enkele symptomen, die ons op de aanwezigheid van problemen kunnen wijzen. Vaak hebben deze direct te maken met rijden of eten.
Denk bijvoorbeeld aan:
- Hooiproppen of voer uit de mond laten vallen
- Mest bevat onverteerd voedsel
- Minder eten
- Scheve hoofdhouding tijdens het eten
- Slechte adem
- Uitvloeiing van de neus en / of ogen
- Verhoging bij ontsteking
- Verzet tegen het bit indoen
- Verzet tijdens het rijden, zoals bit tussen de tanden, bokken, steigeren, wegrennen
- Wondjes in de mond of aan de tong
- Zwellingen van de holtes of bij de kaak, dit is vaak vanaf de buitenzijde te zien
Bij twijfel is het belangrijk dat je een paard altijd door de tandarts laat controleren. Hoe eerder je de problemen aanpakt, hoe minder groot de schade zal zijn. En het zal het uiteindelijke kostenplaatje verminderen!
Want hoe duur is zo’n bezoek van de paardentandarts eigenlijk?
Kosten van de paardentandarts
Net als bij de mensentandarts, rekent de paardentandarts kosten per uitgevoerde handeling en gebruikte of toegediende middelen.
Doorgaans ziet men dus de volgende kostenposten op een tandartsrekening:
- Voorrijkosten
- Gebitscontrole
- Algemene behandeling (bv. afvijlen van kiezen)
- Sedatie (verdoving, eventueel)
Hiernaast rekent men aparte kosten voor aanvullende handelingen, zoals het trekken van een kies, het verwijderen van een haak of dop of misschien extra verdoving.
Je kunt van tevoren een algemene prijsopgaaf aanvragen bij de tandarts. Mochten zij nog aanvullende of dringende behandelingen uit moeten voeren ter plekke, dan dienen zij dit eerst met de eigenaar van het paard te bespreken.
De prijs per tandarts kan erg verschillen. Normale prijzen voor een algemene behandeling en controle zitten zo tussen de €50 en €100.
Voor prijzen die hier (ver) onder zitten, moet men waken. Paardentandarts of gebitsverzorger is geen beschermd beroep. Dit betekent dus dat iedereen zich zo mag noemen, zonder degelijke opleiding.
Laat je dus altijd adviseren door een dierenarts, kijk de opleiding van een geadviseerd persoon na en controleer of deze in aangesloten bij een beroepsvereniging.
Door Renske Kwant – Instructeur Paard & Gedrag
Renske Kwant, oprichter van Paardentaxi Kwant, heeft meer dan tien jaar ervaring in professioneel en veilig paardentransport. Als gediplomeerd Instructeur Paard & Gedrag combineert ze expertise met haar liefde voor paarden, altijd met focus op hun welzijn en comfort.