Paardenvoer
Door: Renske Kwant | Laatste update: 9 december 2024Paardenvoer is één van de belangrijkste onderwerpen voor de paardeneigenaar.
Een passend dieet voor je dier is van levensbelang en dient het hele leven van je viervoeter mee te veranderen.
Maar wat eet een paard eigenlijk?
En hoe weet je, wat belangrijk voer is voor jouw paard?
Paarden Pro vertelt je in dit artikel alles over paardenvoer.
Paardenvoeding: wat eten paarden?
Voeding is één van de belangrijkste elementen voor onze gezondheid. Zo ook bij paarden, paardenvoer geeft je dier alles wat zijn lichaam nodig heeft om goed te functioneren. Maar wat eet een paard eigenlijk?
Ruwvoer
Wanneer we teruggaan naar de basis, is je paard een volledige planteneter. Dit betekent dat het dieet van een wild paard vooral bestaat uit grassen en kruiden, maar ook zaden zoals wilde haver en gerst. Deze paarden eten dag en nacht door, zo’n 14 à 16 uur per dag.
Deze periodes hebben ze nodig, omdat het lang duurt voordat hun voer verteerd is en hun voeding laag is in energie. Het hele lichaam van het paard is hierop gebouwd. Om deze reden is ruwvoer (gras, hooi, kuilgras, luzerne en stro) het belangrijkste onderdeel van het paardendieet.
Echter, onze moderne paarden moeten niet alleen eten voor hun lichaamsonderhoud. Wij gebruiken onze paarden intensief in de training, fokkerij, sport en voor lange ritten. Dit betekent, dat het paardenlichaam meer energie nodig heeft om gezond te blijven.
Krachtvoer
Om deze reden voeren wij onze paarden naast ruwvoer bij met krachtvoer. Krachtvoer heeft een hogere voedingswaarde en bestaat uit granen, muesli of brok (biks).
Granen worden vaak gevoerd in de vorm van haver, gerst, maïs en tarwe. Brokken en muesli worden vaak opgebouwd vanuit een mengsel van granen en toegevoegde vitaminen en mineralen.
Supplementen
Hiernaast zijn er perioden in het leven dat je paard iets extra’s kan gebruiken. Een voorbeeld hiervan is de dracht of bij het opduiken van een bepaalde gezondheidsaandoening. Op deze momenten kan een supplement de gezondheid van je paard ondersteunen.
Met een supplement geef je het paard gericht wat meer van één belangrijk stof, bijvoorbeeld een mineraal of vitamine. Bekijk echter goed het dieet van je paard voordat je een supplement gaat voeren: is dit wel ècht nodig?
Het belang van goed ruwvoer voor paarden
Tegenwoordig bestaat het belangrijkste onderdeel van paardenvoer uit grassen, hooi en kuil. Mits een paard hier genoeg van kan eten en de kwaliteit voldoende is, haalt je paard hier zijn volledige energie voor lichaamsonderhoud uit.
Het gehele lichaam van het paard is op dit deel van het dieet gebouwd.
Hoge zuurgraad
Van nature hebben paarden namelijk de voorkeur voor stug, structuur- en vezelrijk voedsel. Om dit voedsel af te kunnen breken, heeft de maag een hoge zuurgraad (pH). Dit zuur wordt geneutraliseerd door het doorgeslikte speeksel, wat geproduceerd wordt wanneer het paard kauwt.
Dus zolang je paard eet, wordt dit sussende speeksel geproduceerd en kan de maag zijn werk doen. Maar zit je paard langer dan een paar uur zonder eten, dan kan de hoge pH-waarde voor problemen zorgen. Het zuur kan namelijk bij herhaaldelijke blootstelling schade aan het interne weefsel veroorzaken.
Eiwitten in ruwvoer
Naast een voldoende hoeveelheid, is ook de samenstelling van ruwvoer belangrijk. Naast de nodige vitaminen en mineralen, dient het je paard van voldoende eiwitten te voorzien.
Eiwitten zijn de bouwstenen van het lichaam. Een gemiddeld paard (lichte arbeid, ca. 600kg zwaar) moet minimaal 60 gram eiwit per kilo droge stof binnenkrijgen om voldoende te kunnen functioneren.
Droge stof staat voor het gewicht van het hooi wanneer dit van alle water ontdaan is. Hooi bestaat vaak voor meer dan 80% uit droge stof, waarbij kuil slechts 55% tot 65% droge stof bevat.
Wat voer ik mijn paard?
Welk paardenvoer en hoeveel hiervan passend is voor jouw paard hangt van verschillende factoren af, zoals:
- Leeftijd
- Gebruiksintensiteit (training)
- Geslacht
- Gewicht
- Gezondheid
- Ras
- Tijd van het jaar
Hiernaast vragen bijzondere perioden, zoals de dracht, extra aandacht.
Basisbehoefte ruwvoer
Allereerst gaan we in op de basisbehoefte van een paard wanneer de kwaliteit van het ruwvoer voldoende is. Per 24 uur heeft een paard zo’n 1,5 kilo hooi per 100 kilo lichaamsgewicht nodig. Met kuil echter, voer je minder droge stof. Voer je het paard kuil, dan heeft hij zo’n 2 tot 2,5 kilo per 100 kilo lichaamsgewicht nodig om de juiste hoeveel energie op te kunnen doen.
Water
Hiernaast heeft een paard altijd toegang nodig tot vers en schoon drinkwater. Onder normale omstandigheden heeft je paard per kilo lichaamsgewicht zo’n 50 ml water nodig. Echter, hoe meer vocht het voer van je paard bevat, hoe minder je paard hoeft te drinken.
Wanneer geef ik mijn paard krachtvoer?
Krachtvoer dient alleen bijgevoerd te worden, wanneer het ruwvoer je paard niet meer van voldoende energie of eiwit kan voorzien. Dit geldt bijvoorbeeld voor paarden in de groei, in de sport of tijdens de gevorderde dracht.
Wat je paard nodig heeft, wordt uitgedrukt in de waarden EWPa (Energie Waarde Paard, energiebehoefte) en VREp (Verteerbaar Ruw Eiwit paard, eiwitbehoefte).
Als voorbeeld de onderhoudswaarden voor een merrie met 600 kilo lichaamsgewicht (4,98 EWPa en 365 gr VREp) en een even zware hengst (5,50 EWPa en 365 gr VREp).
Hoeveel voer je een gemiddeld paard?
In het gemiddelde Nederlandse hooi of kuil zit zo’n 0,61 EWPa per kilo droge stof. Wanneer de energiebehoefte van je paard zo hoog wordt dat kilo’s ruwvoer dit niet meer kunnen dekken, zal je paard bijgevoerd moeten worden met krachtvoer.
Kijk hiervoor altijd goed hoeveel energie het krachtvoer bevat, zodat je paard niet overvoerd wordt.
Paardenvoer en suikers: oppassen geblazen!
In paardenvoer, zowel ruw- als krachtvoer, zit suiker. Op zich is dit geen probleem, het is zelfs natuurlijk! Maar de hoeveelheid hiervan moet in de gaten gehouden worden.
Het paardenlichaam is gebouwd op vezelrijk, suikerarm voedsel. Krijgt je paard teveel suikers binnen, dan kan dit tot gevaarlijke gezondheidsproblemen zoals hoef- en spierbevangenheid of insulineresistentie leiden.
In hooi of kuil mag het suikergehalte tussen de 40 en 100 gram suiker per kilo droge stof liggen. Boven de 140 gram is te hoog, hierbij dient het hooi in water geweekt te worden om het suikergehalte te verminderen.
Door Renske Kwant – Instructeur Paard & Gedrag
Renske Kwant, oprichter van Paardentaxi Kwant, heeft meer dan tien jaar ervaring in professioneel en veilig paardentransport. Als gediplomeerd Instructeur Paard & Gedrag combineert ze expertise met haar liefde voor paarden, altijd met focus op hun welzijn en comfort.