Paardenzadel kopen: verschillende soorten zadels

Een goed paardenzadel kopen kost vaak een flinke duit. Maar naast de prijs, is ook het type zadel iets om goed over na te denken.

Want welk zadel past bij jullie?

En waar moet je op letten bij het kiezen van je harnachement?

In dit artikel vertellen we jullie alles over paardenzadels.

Welk paardenzadel kopen voor paard en ruiter?

Het zadel is één van de belangrijkste en kostbare onderdelen van het harnachement. Een goed zadel vraagt vaak om een flinke financiële investering, dus wil je de juiste kiezen.

Maar hoe doe je dat eigenlijk?

Er zijn namelijk ontzettend veel zadels op de markt, zowel disciplinair als interdisciplinair.

Begin je oriëntatie naar een paardenzadel kopen door het stellen van de volgende vragen:

1. Is mijn paard lichamelijk gezond, met name de nek, rug en de benen?

2. Welke tak van de paardensport beoefenen we?

3. Zijn wij recreatieve of sport ruiters?

4. Hoe is mijn zit als ruiter?

5. Wat is mijn budget?

Bij het dragen van een zadel is het belangrijk dat je paard lichamelijk gezond is. Het zadel ligt op één van de meest belangrijke en gevoelige delen van het paardenlichaam: de voorste ruggenwervels.

Hier lopen belangrijke zenuwen doorheen, die informatie door het hele lichaam verspreiden.

Hiernaast is het belangrijk welke tak van de sport jullie beoefenen en op welk niveau. De verschillende typen zadels zijn grotendeels aangepast naar wat er in de sport van het paard gevraagd wordt.

En is je zit als ruiter onafhankelijk en stabiel? Of heb je veel ondersteuning nodig? Wees hier eerlijk in, dat pakt het beste uit voor jou en je paard. Wil je graag extra ondersteuning, of wil je juist actief werken aan je zit?

Uiteindelijk is natuurlijk het kostenplaatje ook belangrijk. Iedereen wil het beste zadel, maar als je het niet kunt betalen houdt het op. Daarom is het belangrijk om in ieder geval een spaarpotje voor deze uitgave te maken.

Overleg altijd met een professional over de verschillende mogelijkheden.

Wil je weten hoe je een goed passend zadel krijgt? Lees dan: Welk zadel past bij mijn paard?

Veelzijdigheidszadel

Allereerst is daar het veelzijdigheidszadel. De naam zegt het al, hier kunnen verschillende takken van de sport mee verreden worden. Vaak gebeurt dit op recreatief niveau, voor buitenritten is dit zadel dan ook uitermate geschikt.

Bij een paardenzadel kopen kijk je dus ook goed naar welke activiteiten jullie zoal ondernemen, en met welke intensiteit.

Het zitvlak van een veelzijdigheidszadel is breed, zodat de druk van de ruiter over een groot oppervlak verdeeld wordt. De achterzijde van de zitting is vrij hoog, net als de kussens. Op deze manier wordt de ruiter extra ondersteund en in een ontspannen, maar rechte houding gezet.

De zweetbladen lopen vrij recht naar beneden, maar hebben ook een rond deel van voren (zoals bij een springzadel). Er zijn vaak geen, of alleen licht verdikte wrongen aanwezig voor vrijheid bij de knieën.

Dressuurzadel

Hiernaast zien we dressuurzadels ontzettend veel. Niet alleen omdat er in Nederland veel dressuur gereden wordt, maar ook omdat de zitting voor veel ondersteuning van de ruiter zorgt.

De zitting is diep en de achterzijde van de zitting is hoog, net als de kussens. Zo wordt de ruiter in een rechte, maar verticaal neerwaartse houding gezet. De verdikte wrongen bij de knieën helpen om de ruiter in deze positie te houden.

De zweetbladen zijn lang en recht, zodat het ruiterbeen zo lang mogelijk gestrekt kan worden.

Normaliter zit de bevestiging van de singel aan de singelstoten onder het zweetblad. Bij een dressuurzadel zit dit echte veel verder naar onderen, waardoor dit niet tussen de ruiter en het paard in zit.

Door de lange singelstoten is de benodigde singel kort.

Springzadel

Dan is daar het springzadel. Deze is veel meer gericht op een meegaande, vrije houding, waarbij de ruiter door de opwaartse beweging meegenomen kan worden.

Dit zadel heeft een vrij vlakke zit, waardoor de ruiter gemakkelijk omhoog kan komen voor de sprong. Om deze reden zijn ook de achterste kussens laag.

De beugels en bijbehorende riemen zijn bij dit zadel wat verder naar voren geplaatst, om de verlichte zit van de ruiter te ondersteunen.

De zweetbladen zijn  kort en naar voren gerond, nog iets meer dan bij het veelzijdigheidszadel. Zo worden de knieën van de ruiter beter ondersteund, wanneer de beugels verkort zijn voor het nemen van de sprong.

In tegenstelling tot het dressuurzadel, heeft het springzadel een lange singel die onder het zweetblad aan vrij korte singelstoten is bevestigd.

Westernzadel

Een westernzadel is ontworpen om zoveel mogelijk comfort voor het paard en de ruiter te geven. Er zijn verschillende type zadels die elk hun relatie hebben tot specifieke onderdelen van de westernsport.

Zo heb je het diepe barrelzadel, die de ruiter bij de snelle wendigen van barrelracing in het zadel houdt. Maar ook de zware ropingzadels met dikke knop. Hierbij wordt een stier gevangen met een sterk touw, waarna deze vastgezet wordt aan het zadel.

De zitting is lang en recht, met een opwaarts achterdeel (cantle) en een verhoogde, smalle zadelknop (fork) aan de voorkant. Het zadel is lang en recht, met lange, brede fenders. De fender is een brede strook, die zowel als zweetblad als beugelophanging fungeert.

De beugels zijn breed en groot, en worden versteld aan riemen die achter de fenders hangen.

Boomloos zadel

Boomloze zadels zien we tegenwoordig steeds meer. Zoals de naam al doet vermoeden, heeft dit type zadel geen boom. De boom is een houten of kunststof frame dat de pasvorm van het zadel bepaalt.

Dit frame is erg inflexibel, daarom is het uitermate belangrijk dat dit precies op de bouw van je paard wordt aangepast. Een boomloos zadel is hierdoor flexibeler en vormt zich gemakkelijker naar het lichaam van je paard.

Dit komt goed van pas, wanneer je paard eens wat meer kilootjes of minder bespiering heeft.

De zitting is vlak en lang, waarbij de achterzijde enigszins oploopt voor steun in de zit. Verder echter, zit de ruiter met veel direct contact op de paardenrug. Dit betekent dat er weinig extra steun vanuit het zadel is.

Daarom leert de ruiter een goede, onafhankelijke zit aan. Dit is niet gelijk het geval, vaak moet men even wennen aan dit zadel. De ruiter heeft gemakkelijk onderling contact en het geheel beweegt soepel met het paard mee.

Boomloze zadels zijn zowel met als zonder beugels te verkrijgen.

Endurance zadel

Dan zijn er nog de endurance zadels. Dit zadel is speciaal ontworpen om erg lange ritten te kunnen rijden. Want bij endurance, worden er afstanden van 20 tot wel 160 km gereden!

Hierdoor is het zadel licht in gewicht en geheel toegespitst op een ultieme drukverdeling. Het paard moet gemakkelijk kunnen bewegen over allerlei terreinen met een goede, gemiddelde snelheid.

De zitting is zacht en vlak, met ondersteuning vanuit de achterkant. Eventueel gewenst kunnen de wrongen plat of juist verhoogd zijn voor extra steun. De zweetbladen zijn lang, maar ook ietwat gerond voor extra steun.

Overige zadels

Dan zijn er nog de minder bekende zadels. Vaak worden deze typen ook voor een speciale tak van de sport gebruikt.

Dameszadel

Zo is daar het dameszadel, waarbij de ruiter met twee benen aan één kant van het paard zit. Dit stamt nog uit de tijd dat dames louter rokken droegen. Hiermee kan je natuurlijk niet gewoon op een paard gaan zitten.

Daarom is de zitting licht aflopend en vlak, met een lage achterkant. Doorgaans zitten de benen van de ruiter aan de linkerkant, waardoor het zweetblad hier groot en lang is. Aan de rechterkant is het zweetblad klein en kort.

De linkerzijde van het zadel bevat een stijgbeugel voor de linkervoet. Aan de zijkant bevinden zich twee krukken (de vork), waar het rechterbeen over kan hangen.

Renzadel

Een renzadel wordt gebruikt bij de races op de renbaan. Het zadel is licht en vlak, enkel bedoeld om de lichte jockey op het paard te houden. Doordat dit weinig extra gewicht met zich meebrengt, zal het paard harder kunnen rennen om de race te winnen.

Opvallend is, dat de zweetbladen van het zadel erg naar voren gerond zijn. Dit ondersteunt de extreem hooggeplaatste springhouding van de jockey. Het is daardoor de lichtere, overtreffende trap van een springzadel!

IJslands zadel

Over het algemeen hebben IJslandse paarden een korte rug, brede schouders en een ronde bouw. Dit maakt het nog wel eens lastig om een passend zadel te vinden. Daarom is er speciaal voor dit ras een zadel ontwikkelt.

Ook kan door de vlakke vorm van het zadel de ruiter gemakkelijk blijven zitten in de tölt en telgang. Hierbij is de zit wat naar achteren geplaatst, wat mogelijk is door de platte zitting.

Hiernaast heeft de IJslander in zijn speciale gangen extra ruimte nodig bij de schouders.

Polo zadel

Het polo zadel wordt speciaal ontworpen om de polosport mee te verrijden. Het is licht van gewicht, zodat het paard geen extra gewicht meedraagt over het veld.

De zitting is vlak zodat de ruiter hier gemakkelijk uit omhoog kan komen. Toch wordt er extra steun geboden door de lichte, opgaande beweging op de achterkant van de zitting. De grote, ronde zweetbladen ondersteunen de verlichte zit van de ruiter.

Polozadels hebben geen verhoogde wrongen, zodat de knieën van de ruiter vrijheid hebben om naar voren te komen.