Paardenzadel schoonmaken en poetsen

Het paardenzadel schoonmaken is belangrijk onderhoud van het harnachement. Het meeste tuig bestaat uit leer, wat door gebruik, weersomstandigheden en vocht kan bederven.

Daarom is regelmatig reinigen en oppoetsen onmisbaar.

Maar hoe doe je dit? En welke producten kan je hiervoor gebruiken?

De aanschaf van een goed passend zadel is een flinke investering. Maar houd je hem goed schoon, dan gaat hij jaren mee!

Onderhoud van het paardenzadel

Een goed passend zadel en hoofdstel kost ons vaak een flinke duit. Daarom zien we graag, dat deze zo lang mogelijk meegaan.

Mits men oogt houdt voor eventuele veranderingen in het paard, kan hetzelfde tuig gelukkig jarenlang gebruikt worden. Maar hier is onderhoud voor nodig.

Dit betekent gelukkig niet dat je na elk gebruik uren aan het poetsen en schrobben bent. Maar het leer of kunststof is wel gevoelig voor allerlei factoren.

Daarom dien je het zadel altijd weg te hangen zonder direct contact met het dekje en de singel. Ook hier zit transpiratievocht, zand en haren op waar het zadel extra last van kan hebben.

Hiernaast creëert het broeierige hoekjes, vooral wanneer het dekje nog vochtig is. Ook bij gespen en riemen kan zich vuil ophopen.

Daarom is het belangrijk dat het zadel regelmatig gereinigd wordt. Geef na gebruik een kleine schoonmaakbeurt en eens per 2 à 3 weken een grote.

De preventieve kleine beurten zullen al heel wat schade voorkomen. Maar een grote schoonmaak brengt wellicht andere aandachtspunten aan het licht.

Maar hoe doe je dat eigenlijk, een paardenzadel schoonmaken?

Leren zadel schoonmaken

Leren zadels zijn erg gevoelig voor direct zonlicht, hitte en vocht.

Omdat het dierlijk materiaal betreft, is het belangrijk dat het zadel kan ‘ademen’. Wordt het zadel schoongemaakt of ingevet? Breng dan maar een klein laagje olie of reinigingsmiddel aan.

Beter vaak een klein beetje, dan af en toe een oliebad. Het materiaal wordt sponzig en week, waardoor het los zal laten. Gebruik hiernaast geen wax of andere ‘afsluitende’ onderhoudsmiddelen, om broeien te voorkomen.

Bescherm het zadel met een ventilerende hoes. Deze voorkomt dat er stof en vuil tussen de naden neerstrijkt.

Maar vocht is echter een grotere boosdoener. In combinatie met warmte zal het leer een broeiplek voor schimmels en gisten worden, wat het leer zal verteren.

Een leren zadel moet dus droog zijn, maar mag nooit naast een warmtebron zoals de kachel geplaatst worden. De hitte zorgt voor uitdroging, wat tot barsten en scheuren leidt.

Kunststof zadel schoonmaken

Een kunststof zadel is veel minder gevoelig dan leer. Toch is het belangrijk dat deze droog en schoon gehouden wordt, om aantasting van het materiaal te voorkomen.

Ontdoe het zadel na gebruik met een schone, stevige borstel van zand, haren en ander vuil. Vervolgens kun je met een vochtige doek en stevig borsteltje vlekken en ingetrokken vuil wegboenen.

Gebruik hierbij een reinigingsspray speciaal voor kunststof, er zijn verschillende typen verkrijgbaar. Neem het zadel daarna af met een schone doek en laat het drogen.

Kunststof is niet geschikt voor ledervet, -olie of -conditioner.

Zadel schoonmaken met zadelzeep

Bij een leren paardenzadel schoonmaken gebruik je de volgende 5 stappen:

1. Drogen

Een vochtig of nat zadel poetsen maakt dat je het vuil alleen maar verder in het materiaal wrijft. Laat het daarom goed drogen, op kamertemperatuur. Zet het zadel nooit naast de kachel of een andere warmtebron, hier droogt het leer van uit.

2. Vrij maken

Maak het zadeloppervlak vrij door beugels, beugelriemen, gespen en andere aanhangsels los te halen. Deze kun je apart schoonmaken. Zo creëer je ruimte om het zadel in alle hoeken en gaten te kunnen poetsen, zonder dat er moeilijke hoekjes of broeiplekken tussen de gespen ontstaan.

3. Afborstelen

Verwijder met een schone, harde borstel droog zand, zweet en haren van het zadel. Op deze manier kun je ook suède delen van het zadel schoonborstelen. Gebruik hierbij geen zeep of vet.

4. Zadelzeep

Gebruik voor het reinigen van leer een goede zadelzeep- 0f reiniger, in blok of sprayvorm. Gebruik een sponsje om de zeep gericht aan te brengen en het materiaal te poetsen.

Zorg hierbij dat het sponsje niet te nat is. Bij teveel schuimvorming kan dit tussen de naden gaan zitten, waardoor het kan gaan broeien en het materiaal week wordt.

Maak vooral de delen die in contact komen met het paard goed schoon. Zouten in transpiratievocht trekken oliën op uit het leer, wat voor onherstelbare schade kan zorgen in het materiaal.

Neem dus elke keer na gebruik de contactlocaties kort af met een sponsje en wat zadelzeep.

5. Afnemen en drogen

Verwijder na het schoonpoetsen de zeep met een schoon sponsje. Gebruik hier niet teveel water voor, nat leer wordt namelijk week. Het water mag warm zijn voor het gemak bij zeepverwijdering, maar nooit heet.

Zadel invetten

Om het materiaal soepel te houden en te beschermen tegen vuil en stof, kun je het na reiniging invetten met een laagje leervet. Dit is verkrijgbaar in spray, maar ook in potjes.

Doe wat vet op een doekje en poets hiermee het zadel op. Breng een klein laagje aan, om verstikking van het materiaal te voorkomen. Vergeet de kleine hoeken, riemen en gespen niet!

Wanneer je vet aanbrengt, dien je er zeker van te zijn dat het zadel niet te nat is na de reiniging. Vet sluit af, wat broeien kan veroorzaken. Bij een wat natter zadel kun je balsem of leer conditioner als naverzorging gebruiken.

Je kunt ook olie gebruiken om het zadel op te poetsen. Gebruik dit echter niet op het zitvlak van het zadel.

Olie maakt het materiaal namelijk ontzettend soepel, wat bij het zitvlak en knievlakken in je nadeel kan werken. Ook kan het glibberig worden, vooral als het in contact komt met water.

Hiernaast kan het nare vlekken in je rijbroek veroorzaken, wanneer het (nog) niet goed ingetrokken is.

Zadel schoonmaken met groene zeep

Een populaire zadelreiniger is groene zeep. Dit wordt al heel lang gebruikt voor het schoonmaken van allerlei oppervlakken: van je zadel en huis, tot je paard zelf.

Groene zeep is zacht voor het materiaal en goedkoop te verkrijgen. Je kunt het kopen in een ouderwets blok, in een potje of als vloeibare versie.

Zorg ervoor, dat je het wederom niet teveel laat schuimen. Dit kan broeiplekken veroorzaken die het materiaal week maken.

Wist je, dat groene zeep vriendelijk is voor de paardenhuid en prachtig glimmende manen en staart geeft? Spoel zeep echter altijd goed uit de haren, om irritatie en broeiplekken te voorkomen.