Home   /   Blog   /   Paardengedrag en training

Veilig van je paard vallen

Door: Renske Kwant | Laatste update: 9 december 2024

Vallen met paardrijden is een onderdeel wat we allemaal graag overslaan. Het zou veel fijner zijn als we gewoon bleven zitten en er niets aan de hand was.

Helaas is ons paard een vluchtdier, die ondanks zijn omvang ontzettend snel en flexibel kan zijn. Voor de ruiter is het dan ook niet mogelijk, om altijd in het zadel te blijven zitten.

Maar je hebt vallen, en vallen.

Huh?

Nou, je kunt ook vallen uit jezelf! Een stuk gecontroleerder en veiliger, zowel voor jou als je paard.

Maar hoe doe je dit eigenlijk?

Van je paard vallen

Vallen met paardrijden hoort er nu eenmaal bij. Geen enkele ruiter vindt dit ontzettend leuk, of zou dit ontzettend leuk moeten vinden.

Het kan natuurlijk gebeuren dat je door een onverwachte beweging of miscommunicatie van de rug af glijdt. Maar het veiligste voor beiden, is dat de ruiter de situatie onder controle houdt.

Zowel voor zichzelf, als voor het paard.

Toch zijn er genoeg momenten waarop we het niet voor elkaar krijgen om op de rug van het paard te blijven zitten. Onze paarden zijn forse dieren, gemiddeld honderden kilo’s zwaar. Maar het blijft een vluchtdier, waardoor ze ontzettend snel en wendbaar zijn.

Het ene ras heeft dit wat meer dan het ander. Maar elk paard kan ervandoor gaan, bokken, steigeren, struikelen.

Of buigen. Jazeker! Vraag het de gemiddelde Shetland pony ruiter maar eens.

Oeps!

Leren vallen met paardrijden

Wanneer je van het paard valt, kun je naar terecht komen. Hiernaast loop je het risico om in het tuig te blijven hangen, met alle risico’s van dien.

Daarom is het belangrijk om goed van je paard te leren vallen. Voor zowel de ruiter, als het paard.

Soms is vallen namelijk onvermijdelijk. Het meest ideale is natuurlijk, als je het van tevoren aan ziet komen. Zo kun je de val zelf inzetten.

Voorbeeld hiervan is een paard dat steeds hoger gaat bokken of een paard dat te ver overeind komt met steigeren.

Maar vaak is dit niet het geval en overkomt de val je. Toch kun je eventueel letsel verminderen of voorkomen, wanneer je de kunst van vallen beheerst.

Hoe doe je dit?

De basisregels van veilig vallen, zijn als volgt:

1. Kies een kant

Bepaal aan welke kant je van het paard valt. Voorkeur gaat naar een kant zonder bakrand of andere obstakels in de buurt.

2. Kin op de borst

Houd je kin op je borst en ontspan je lijf, om de klap zo goed mogelijk op te vangen.

3. Probeer jezelf niet op te vangen

Uitstekende ledematen kunnen alleen maar in de weg zitten. Maak jezelf zo klein mogelijk en houd je handen en voeten binnenboord, hoe onnatuurlijk dit ook aanvoelt.

Je maakt als het ware een scheve koprol van je paard af. Dus niet een voorwaartse, recht over je hoofd heen!

4. Rol weg

Rol bij aankomst op de grond gelijk weg van je paard, zodat je niet onder hem terecht kan komen.

Om goed te leren vallen, moet je het echt een aantal keer doen. Hiervoor kun je speciale lessen volgen, vraag hiernaar bij een rijschool of je instructeur. Vaak oefen je eerst vanaf een stilstaand paard, dummy of bankje.

Oefening baart kunst!

Valtechniek en het paard

Je bent succesvol van je paard gevallen. Snel controleer je of alles het nog doet. Niks gebroken? Niets kapot?

Dan volgt de tweede, even zo belangrijke stap. Je paard!

Vaak is het paard van streek wanneer de ruiter van zijn rug af gevallen is. Hij zal namelijk maar zelden jou ‘expres’ van zijn rug werpen, of ‘om te pesten’.

Hier zit eigenlijk altijd een reden achter; misschien lichamelijk, misschien geestelijk.

Wat moet je doen, om de situatie weer onder controle te krijgen?

1. Vang je paard

Een paard dat van streek is kan zichzelf en anderen bezeren in zijn vlucht. Daarom is het belangrijk dat je hem gaat vangen, wanneer je nog enigszins heel bent na je val.

Benader het paard rustig en vriendelijk. Achter hem aan rennen of roepen laat hem alleen maar harder wegvluchten.

Laat eventuele andere ruiters stilstaan, zodat je rennende paard niet aangemoedigd wordt of voor nog meer chaos kan zorgen.

Heb je het paard gevangen? Stel hem dan gerust met een aai en vriendelijke woorden. Stap even een paar rondjes aan de hand in de bak, zodat jullie allebei bij kunnen komen van de schrik.

2. Sluit positief af

Is de ergste schrik voorbij, dan hoor je eigenlijk altijd: ga weer op je paard zitten. De val is namelijk voor je paard ook een nare ervaring geweest. En in de training, wil je eigenlijk altijd positief afsluiten.

Stijg rustig op, eventueel met hulp. Stap vervolgens rustig een paar rondjes door de bak en maak wel contact met de teugels. Doe eventueel een simpele oefening zoals een gebroken lijn of kleine volte.

Stap vervolgens rustig uit en rond de training af.

Is je paard te erg van streek, laat hem dan eerst bijkomen. Zet hem niet geschrokken op stal of in de wei. De negatieve energie kan nog een tijd blijven hangen, je paard zal dit mogelijk ook meenemen in de volgende training.

Want weet je nog, wat er de vorige keer gebeurde?

3. Vraag begeleiding

Een val kan altijd gebeuren. Maar ben je erdoor geschrokken, wat onzeker geraakt of gebeurt het vaker? Wees dan niet bang om begeleiding te vragen.

Hier zit echt geen schaamte in. Je wilt alleen maar het beste voor jou en je paard.

Verder is het wijs om de gezondheid van je dier in de gaten te houden, zowel lichamelijk als geestelijk. Stel jezelf de volgende vragen:

  • Past het tuig wel goed?
  • Is het lijf van mijn paard gezond en pijnvrij?
  • Voer ik mijn paard goed?
  • Krijgt mijn paard genoeg beweging?
  • Heb ik voldoende kennis en ervaring voor de training van mijn paard?

Meer dan eens heeft de paard-ruiter combinatie hulp nodig van een professional. Dit betekent niet dat jij iets fout doet, wel dat je niet alle specifieke kennis van een specialist bezit.

En omdat je paard niet kan praten, heb je die wel nodig.

Probeer altijd open te blijven staan voor de signalen die je paard geeft. Is alles wel okee?

En weet je het als ruiter of trainer even niet meer? Vraag dan een professional om hulp. Ook informatie vanuit clinics en lessen kunnen jullie helpen.

Problemen beginnen, waar kennis eindigt. Maar met de juiste hulp, lossen jullie alles samen op.