Zadeldekje voor je paard: Welke heb je nodig?
Door: Renske Kwant | Laatste update: 9 december 2024Een zadeldekje bestaat in allerlei vormen en maten. Het biedt extra steun voor de paardenrug en wordt onder het zadel geplaatst.
Maar heeft jouw paard wel een zadeldekje nodig? En welke moet je dan kiezen?
In dit artikel geven we je een overzicht van de verschillende onderleggers voor het zadel.
Waarom heeft mijn paard een zadeldekje nodig?
Een zadeldekje wordt door vrijwel elke ruiter gebruikt om de paardenrug te ondersteunen. Maar in theorie, zou dit helemaal niet nodig zijn.
Een goed passend zadel vormt zich namelijk perfect naar de paardenrug, met een ideale drukverdeling. Helaas is de praktijk iets anders.
Een zadel kan namelijk nooit helemaal passend zijn of blijven. Niet dat perfectie niet bereikt zou kunnen worden, maar een paard is nu eenmaal een levend wezen.
Dit betekent dat hij zijn hele leven lang blijft veranderen. Door invloed van groei, ziekte, voeding, beweging, maar ook seizoen of ruiter.
Om deze reden, helpt een zadeldek de druk van het zadel en de ruiter wat meer te verdelen. Ook vormt het een schokdemper tussen het zadel en de paardenrug en voorkomt schuring.
Hierdoor krijgt je paard minder snel klachten, wanneer het zadel ietsje anders valt dan wanneer het aangemeten werd.
Toch is het altijd belangrijk het zadel professioneel te blijven beoordelen. Wanneer het paard te sterk gaat afwijken van de pasvorm van het zadel, kan dit tot nare blessures en secundaire klachten leiden.
Het zadel zit namelijk direct op de ruggengraat, wat een grote rol speelt in de neurologie van het paardenlichaam.
Hiernaast beschermt het zadeldek het zadel. Zweet en haren tasten het materiaal aan, waardoor het kapot gaat.
Welke zadeldekjes zijn er?
Sommige mensen denken dat je alleen hoeft na te denken over de kleur van je zadeldek en of deze wel bij je bandages past. Gelukkig weten de meesten dat de vorm, textuur, dikte en maat veel belangrijker zijn.
Een dekje mag niet aan de voorkant op de schoft duwen, dan gaat het schuren. Ook wordt een zeer dik dek afgeraden, omdat dit meestal in de knel komt met de pasvorm van het zadel.
Geen paard is hetzelfde. Daarom is het wijs om goed na te denken over welke ondersteuning je voor het zadel wilt. Dit hangt ook af van de discipline die jullie rijden en het tuig dat daarbij hoort.
Welke onderleggers voor het zadel bestaan er zoal?
1. Zadeldek of sjabrak
De meest bekende ondersteuning van het zadel is het zadeldek, oftewel sjabrak. Deze zijn veelal in dressuur- en veelzijdigheidsvorm te verkrijgen, aangezien de meeste ruiters met bijbehorend type zadel rijden.
Het dressuurzadeldek is aan de voor en achterzijde vrij recht en loopt tot halverwege de buik naar beneden. Dit ondersteunt de rechte, neerwaartse vorm van het dressuurzadel, bij de verlengde zweetbladen.
Het veelzijdigheids- of springdek heeft een lichte ronding aan de voorzijde. Ook loopt deze minder ver door naar beneden. Dit sluit aan bij de ronde, korte zweetbladen van het springzadel of het veelzijdigheidszadel.
Hiernaast bestaan er ook stockzadeldekken, die speciaal ontworpen zijn voor de extra lange zweetbladen die op Australische stock- of endurancezadels zitten.
Deze zadeldekken zijn doorgaans gemaakt van katoen, soms in combinatie met polyester. Het is belangrijk dat ze de huid goed laten ademen en snel drogen. Een nat dek zorgt voor broeiplekken,zowel op je zadel als op het paard.
Ook moet hij gemakkelijk in de was kunnen, om broeiend vuil geen kans te geven.
2. Western zadeldek
Hiernaast hebben we het westernzadeldek. Deze is ontworpen om onder het westernzadel te plaatsen. Hierdoor is het langer en vrij rechthoekig van vorm, vergeleken met een regulier zadeldek.
Vaak zijn de zadeldekken in de westernsport ook van ander materiaal gemaakt. Vaak is dit een combinatie van vilt, schapenwol en katoen. Let er wederom op, dat dit materiaal goed ademt en voldoende droogt om broeiplekken te voorkomen.
3. Zadelonderlegger
Een zadelonderlegger lijkt wat op een sjabrak, maar is een stuk korter. Deze ligt onder het zadel maar stopt wanneer de zweetbladen beginnen.
Zadelonderleggers kunnen ook gebruikt worden in combinatie met een zadeldek. Vooral voor paarden met een gevoelige rug of hoge ruggengraat is deze onderlegger een uitkomst.
Ook vermindert het de druk op de schoft, door de schapenwollen of bonten afzetting aan de voorkant. Aan de achterkant zit zo’n zelfde verzachtende steun.
De onderlegger is tussen de zachte voor- en achterkant in doorgaans van katoen gemaakt, soms in combinatie met polyester. De onderzijde wordt geheel bekleed met (wederom) schapenwol of bont.
4. Gelpad
Dan zijn er ook nog gelpads die onder het zadel geplaatst kunnen worden. Deze komen werkelijk in alle vormen en maten. Van een afgeronde rechthoek tot zadelonderlegger-vorm tot ergonomisch aansluitende zadelvormen.
Deze pads zijn ontwikkeld omdat de gel minder snel zou wijken voor druk dan de katoenen dekjes. Hierdoor zou gel de druk beter verdelen. Ook zou het een betere schokdemper zijn, omdat ze zich vormen naar het paard en zadel tegelijk.
Hier is echter geen bewijs voor, er zijn zelfs aanwijzingen voor vergrootte druk door de geplette gel.
Door het ruwe oppervlak van de pad wordt het zadel goed op zijn plaats gehouden. De pads zijn echter door het synthetisch materiaal slecht ademend. Wel zijn er tegenwoordig dekjes met gel-onderdelen, waarbij de rest van het dek van luchtdoorlatende stof wordt gemaakt.
Welke maat zadeldek voor mijn paard?
Naast het type zadeldek, is de juiste maat kiezen ontzettend belangrijk. Op het Internet worden veel verschillende benamingen gebruikt voor de afmetingen van de dekjes.
Zoek daarom altijd een maattabel op, om zeker te zijn van de afmetingen waarnaar verwezen wordt.
Meet vervolgens zelf de paardenrug op. Het dekje moet van de schoft tot minimaal een handbreedte achter het zadel komen. Wanneer je van deze afstand het aantal centimeters weet kun je de maattabel goed gebruiken.
Door Renske Kwant – Instructeur Paard & Gedrag
Renske Kwant, oprichter van Paardentaxi Kwant, heeft meer dan tien jaar ervaring in professioneel en veilig paardentransport. Als gediplomeerd Instructeur Paard & Gedrag combineert ze expertise met haar liefde voor paarden, altijd met focus op hun welzijn en comfort.